Sınai Mülkiyet Hakları
§ Patentler,
§ Faydalı Modeller,
§ Ticaret ve Hizmet Markaları,
§ Endüstriyel Tasarımlar,
§ Coğrafi İşaretler,
§ Entegre Devrelerin Topografyaları,
konularını kapsar. Sınai Mülkiyet Hakları kavramının önemini, bu haklarla doğrudan ilgili bir durumla karşılaşmadıkça anlayamayız. Oysa ki satın aldığımız bir yiyecek maddesinin “Markası”, giydiğimiz ayakkabının “Tasarımı”, çocuğumuza aldığımız oyuncağın işleyiş mekanizmasına ilişkin “Buluş” niteliğindeki özelliği veya üretmeyi planladığımız bir cihazın “Patent”li olup olmadığı gibi sıraladığımız örnekler bu olgu ile ne denli iç içe olduğumuzu gösterir.
Bu broşür; Sınai Mülkiyet Hakları’na ilişkin kısa bilgileri, bu hakların Türkiye’de ve uluslar arası seviyede nasıl korunacağını ve başvuru için bilgi ve belgelerin nasıl ve nerelerden elde edilebileceğini göstermektedir.
Sınai Mülkiyetin tarihsel gelişimine baktığımızda; batıda, sanatın, ticaretin gelişimiyle konuya ilişkin ilk yasaların yürürlüğe konduğunu görmekteyiz. Bu yasalar ve bir takım ülkelerde tanınan imtiyazlar ile fikri faaliyetler teşvik edilmiş ve buna bağlı olarak sınai mülkiyet alanında milli mevzuat kavramının oluşumu sağlanmıştır. Daha sonra 19. yüzyılın ikinci yarısında Paris Sözleşmesi ile sınai mülkiyet haklarının uluslar arası koruması gerçekleşmiştir. Ülkemizde sınai mülkiyet hakları konusundaki ilk yasal düzenlemeler Tanzimat ve I. Meşrutiyet dönemlerindeki gelişmeler çerçevesinde yapılmıştır. Bu kapsamda Cumhuriyetin ilk yıllarında Paris Sözleşmesi’ne girilmiş, daha sonraki yıllarda ise “Marka” uygulamaları dışındaki yasaların değişmeden uygulanmasına devam edilmiştir. 1994 yılında Türk Patent Enstitüsü kurulmuş ve 1995 yılında sınai mülkiyet hakları ile ilgili mevzuat düzenlemeleri yapılmıştır. Bugün bu çerçevede, Türk Patent Enstitüsü Türkiye’de sınai mülkiyet haklarının korunması amacıyla görev yapan uluslar arası nitelikteki tek kuruluştur.
PATENT VE FAYDALI MODEL
İnsanoğlunun yaratıcı zekası ve gücü sonsuzdur. Mevcudun yerine daha yeniyi ve daha iyiyi arayarak değiştirmek arzusu her dönemde insanı bir adım daha ilerletmiş ve günümüzün bilgi çağı toplumunun alt yapısını oluşturmuştur. Ancak bütün bu çabalar bir kurallar ve kurumlar çerçevesinde organize bir şekilde yapılmadıkça, kişisel düşünce ve buluşlar da imkansızlıklar nedeniyle yok olup gitmektedir.
Bilim ve teknolojinin itici gücü olan yeni buluş ve icatlar, sadece bilim adamlarının, teknik kişilerin değil, bu konulara eğilimi olan, teknik sorunlara pratik çözümler getiren bireylerin de katkısı ile gelişir. Ülkeler bu konuda yeterli desteği ve ilgiyi gösterdikleri takdirde, gelişmiş ülkelerin teknolojilerini taklit etmek yerine kendi bilgi birikimleriyle yeni teknolojiler geliştirirler.
Patent veya faydalı model belgesi için Türk Patent Enstitüsü’ne başvuruda bulunan yüzlerce patent/faydalı model başvurusundan ilginç birkaç örnek vermek gerekirse;
§ Park sorununa/karşı otomobil park kulesi,
§ Tıkanmayan lavabo sifonu,
§ Yarım jilet takılarak kullanılan tıraş makinesi,
§ Omurların birbirine kaynamasını sağlayan cerrahi alet,
§ Sese ve neme duyarlı, uzaktan kumandalı çocuk beşiği,
§ Katlanabilir çelik yaylı şapka,
§ Türk kahvesi pişirme makinesi,
§ Çocukların kullanıma uygun müzikli klozet kapağı,
§ Evlerde kullanılan makineler için uzaktan kumanda düzeni,
ve benzeri birçok ilginç proje (Ziraat, İlaç, Oyun, Kozmetik, Boya, Elektronik, Fotoğraf vs. gibi konularda) patent/faydalı model belgesi almış durumdadır.
Siz de dünyadaki ürünlerden farklı olarak buluş özelliğine sahip yeni ve sanayide uygulanabilir işlevde bir araç- teknoloji geliştirdiyseniz, başkaları tarafından kopya edilmesine karşı hemen Türk Patent Enstitüsü ’ne başvurmanızda fayda vardır.
Böylece, patentler için seçeceğiniz sisteme göre 7 yıl veya 20 yıl süre ile, faydalı model belgesi için ise 10 yıllık bir süre ile geliştirdiğiniz buluş sizin adınıza koruma altına alınmış olacaktır.
MARKA
Markalar, bir ticaret sahibi ile aynı işi yapan diğerleri arasındaki mal veya hizmetlerle ilgili olarak ayırt edici özellikleri taşıyan ad ve işaretlerdir. Örneğin bir deterjan üreticisinin ürettiği ürünün formülü sürekli değişime uğrar, ancak firma her zaman aynı marka ile anılır. Dolayısıyla marka, gerek firmanın gerekse ürün ve hizmetlerinin itibarının korunmasını sağlar. Örneğin Hacı Şakir, Duru, Alo, Omo vs.
Firmalar bu ticari itibarı sağlarken diğer işletmelerin haklarına zarar vermeden, halkı aldatmadan yasalar çerçevesinde hareket etmek zorundadır. Tescilsiz markayı kullanım ise mevcut firmanın güvenilirliğini azaltır. Marka sahibine Türk Patent Enstitüsü olarak tavsiyemiz, markasını tescil ettirmek için her nerede olursa olsun girişimde bulunmasıdır.
ENDÜSTRİYEL TASARIM
Günümüzde Endüstriyel Tasarım, üretici firmaların kendi ürünlerini piyasadaki diğer benzer ürünlerden farklılaştırmak için kullandıkları en etkili araçlardan birisidir.
Yeni bir aparatın veya ürünün fonksiyonel kısmı patent ile korunurken dış görünümü ve şekli endüstriyel tasarım tesciliyle korunur. Günümüzde endüstriyel tasarım, üretici firmaların kendi ürünlerini piyasadaki diğer benzer ürünlerden farklı kılmak için kullandıkları en etkili yoldur. Bir üreticinin ürününün pazardaki başarısı sadece ürüne olan taleple değil ancak o ürünün kopyalanamayacak kadar özgün olmasıyla sağlanabilir. Bir ürünün müşteri tarafından tercih edilmesini sağlayan özelliklerinin belirlendiği süreç tasarım sürecidir. Tasarımların yasal olarak korunması ile hem tüketicilere sunulan seçenekler hem de üreticilerin pazardaki rekabet gücü ve başarısı artar. Böylece tasarımcının gayret ve çabaları ödüllendirilmiş olur. Ayrıca yasal koruma, tasarım elemanlarının geliştirilmesini ve yatırımların teşvik edilmesini sağlar.
COĞRAFİ İŞARETLER
Coğrafi İşaretlerin korunmasındaki amaç, özellikle kırsal bölgelerdeki her türlü tarımsal ve el sanatları ürünlerinin korunmasını sağlamak, belirli coğrafi bölgelere özgü ürünlerin değişik denemeler sonucu kazanılmış olan niteliklerinin bozulmasını önlemektir.
Örneğin;
§ Antep fıstığı,
§ İznik çinisi,
§ Van otlu peyniri,
§ Trabzon ekmeği,
§ Kars kaşarı,
§ Oltu taşı,
§ Maraş dondurması,
gibi adları duyduğumuzda üretildikleri bölgelerden çok bu ürünleri aklımıza getiririz. Bu örnekler coğrafi işaretlere konu olan ürünlerin iyi bir ticari yatırım aracı olduğu kadar, o bölgeye kazandırdığı manevi itibarın da göstergesidir. Bu değerlerin özelliğinin devamını kanunla koruma altına almak için ülkemizde altyapı mevcuttur.
Türkiye’de Coğrafi İşaretlerin tescil işlemleri Türk Patent Enstitüsü tarafından yürütülür.
Ülkemizdeki kültür zenginliği ile doğal yapıyı ve insan hüner ve kabiliyetini düşündüğümüzde, bu konuya göstermemiz gereken hassasiyetin çok önemli olduğunu görürüz. Bu kültür değerlerinin gelecek kuşaklara aktarılabilmesi için, yöre ile bağlantılı olmak şartıyla ilgili ürünün üreticisi olan gerçek veya tüzel kişilere, tüketici derneklerine, konu ve coğrafi yöre ile ilgili kamu kuruluşları ile ticaret ve sanayi odalarına büyük görevler düşmektedir.
ULUSLARARASI KORUMA
Marka, Patent, Faydalı Model, Endüstriyel Tasarım ve Coğrafi İşaret gibi sınai hakların yurt dışında korunması düşünüldüğünde, söz konusu ülkelerde bu haklarla ilgili koruma olup olmadığını araştırınız. Türk Patent Enstitüsü’ne usulüne uygun marka, patent, faydalı model, endüstriyel tasarım ve coğrafi işaret başvurusu yaptıktan sonra, Türkiye’nin de taraf olduğu Paris Sözleşmesinin getirdiği rüçhan (öncelik) hakkından yararlanarak ihracat yada üretim yapmayı planladığımız ülkelerde de başvuru yapınız.
Rüçhan hakkından yararlanabilmeniz için Türk Patent Enstitüsü’ne başvuru tarihinden itibaren Patentler için 12 ay, Marka ve Endüstriyel Tasarımlar için 6 ay içinde tescil ettirmek istediğiniz diğer ülkelere başvuruda bulunabilirsiniz. Her sınai mülkiyet hakkının sadece korunduğu ülkelerde geçerli olduğunu ve başka ülkelerde bir koruma isteniyorsa o ülkeye ayrıca başvuru yapılması gerektiğini unutmayınız.
ÖNERİLER
§ Üretmeyi planladığınız her ürünün üzerinde herhangi bir sınai hak olup olmadığını önceden öğreniniz.
§ Üretim ve pazarlama planlarınızı buna göre yapınız.
§ Kendi ürettiğiniz veya geliştirdiğiniz herhangi bir yeni ürün için Sınai Mülkiyet Hakkını öncelikle Türkiye’de elde ediniz, sonra da ihracat planladığınız ülkede hak elde etmek için teşebbüste bulununuz.
§ Başka ülkelerde tescil için rüçhan (öncelik) haklarından yararlanınız.
§ Tescilsiz bir marka ile kesinlikle ihracat yapmayınız
§ Haksız rekabet oluşturacak üretim ve pazarlamadan kaçınınız.
Endüstriyel Tasarım Hakkında
ENDÜSTRİYEL TASARIM KORUMASI NEDİR?
Bilgisayar programları ve yarı iletkenlerin topografyaları hariç olmak üzere, endüstriyel yolla veya elle üretilen herhangi bir nesnenin yanı sıra bileşik bir sistem veya bunu oluşturan parçalar, setler, takımlar, ambalajlar gibi nesneleri, birden çok nesnenin veya sunuşun bir arada algılanabilen bileşimlerini, grafik sembolleri ve tipografik karakterleri içine alan ürün yelpazesinde bulunan ürünlerin kendilerinin veya bir parçasının yenilik ve ayırt edici niteliğe sahip olmak şartı ile dış görünümlerinin koruma altına alınmasıdır.
Bir başka deyişle, ürünün süsü veya estetik görünüşüdür. Estetik görünüş; Ürünün biçimi, rengi, süsü veya bunların kombinasyonları sonucu ortaya çıkan ve göze hitap eden görünüşüdür. Tasarım konusu ürün endüstriyel yolla birden fazla sayıda üretilebilmelidir. Eğer ürün endüstriyel yolla birden fazla sayıda üretilemiyorsa veya üretilmek istenmiyorsa, bu durumda ortaya çıkan ürün sanat eseri kapsamına girer ve telif hakkı kapsamında korunur.
Örneğin, tek olarak üretilmiş resim veya heykel.
HANGİ TASARIMLARIN KORUNMASI İÇİN BAŞVURUDA BULUNULMALIDIR?
Yeni ve ayırt edici niteliğe sahip tasarımların korunması için Türk Patent Enstitüsüne başvuruda bulunulmalıdır. Bileşik bir ürünün bir parçası ile ilgili tasarımın kendi yeni ise ve ayırt edici niteliğe sahipse ayrıca korumadan yararlanır.
KORUMA KAPSAMI DIŞINDA TUTULAN TASARIMLAR NELERDİR?
§ Yeni ve ayırt edici niteliğe sahip olmayan tasarımlar,
§ Kamu düzeni ve genel ahlaka aykırı tasarımlar,
§ Teknik fonksiyonunun gerçekleştirilmesinde, tasarımcıya, tasarıma ilişkin özellik ve unsurlarda hiçbir seçenek özgürlüğü bırakmayan tasarımlar,
§ Tasarlanan veya tasarımın uygulandığı ürünü başka bir ürüne mekanik olarak monte edebilmek yahut bağlayabilmek için ancak zorunlu biçim ve boyutlarda üretilebilen tasarımlar,
koruma kapsamı dışındadır.
TASARIMDA YENİLİK NEDİR?
Bir endüstriyel tasarımın aynısı, başvuru ve rüçhan tarihinden önce dünyanın herhangi bir yerinde kamuya sunulmamış ise o tasarım yeni kabul edilir. Tasarım, başvuru tarihinden önceki oniki ay içerisinde tasarımcı veya halefi veya bu kişilerin izni ile üçüncü bir kişi tarafından kamuya sunulur veya tasarımcı veya halefleri olan kişilerin suistimali sonucu kamuya sunulursa, endüstriyel tasarımın yeniliği etkilenmez.
ÜLKEMİZDEKİ TASARIM TESCİL SİSTEMİ NASILDIR?
Türk Patent Enstitüsü’ne yapılan tasarım tescil başvuruları, sadece başvuru şartları ve 554 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’nin 3. Maddesi kapsamına göre incelenerek tescil edilmektedir. Bunun anlamı ise, sadece başvuru için gerekli evrakların (dilekçe, vekaletname, ücret vb.) var olup olmadığı hususunda incelemenin yapılmasıdır.
Yukarıda bahsedilen inceleme sonucunda, herhangi bir eksikliği bulunmayan başvurular tasarım siciline kayıt edilir ve Resmi Endüstriyel Tasarımlar Bülteni’nde yayınlanarak ilan edilir. Yayın tarihinden itibaren 6 ay süre ile, ilanı yapılmış tasarımla ilgili gerçek veya tüzel kişiler, ilgili meslek kuruluşları gerekçelerini açıkça belirtmek ve ilgili yönetmelikte öngörülen şartları yerine getirmek koşuluyla tasarım belgesinin verilmesine karşı Enstitü nezdinde itirazda bulunabilirler.
Yapılan itiraz ve gerekçesi, kendi görüşlerini açıklayabilmesi için tasarım hakkı talep edene gönderilir.
İtiraza konu tasarım için tescilin devamı veya iptali konusunda verilecek karar Yeniden İnceleme Değerlendirme Kurulu’nda alınır. Yeniden İnceleme Değerlendirme Kurulu’nda, itiraz ekinde sunulan itiraz dilekçesi ve belgeler doğrultusunda karar verilmektedir. İtiraza konu tasarımın yıllardır piyasada var olduğunun bilinmesine rağmen eğer bu durum itiraz ekinde herhangi bir belge ile ispatlanamaz ise, tescilin devamı yönünde Yeniden İnceleme değerlendirme Kurulu’nda karar alınmaktadır. İtiraz eden, itirazını yazılı belgelerle ispatlamak zorundadır. Enstitü, tescile konu olan tasarımın yenilik özelliğine sahip olup olmadığı hususunda herhangi bir araştırma yapmamaktadır.
Tescile 6 aylık yasal itiraz süresi içerisinde herhangi bir itiraz olmaz ise, tasarım tescil belgesi başvuru sahibine gönderilmektedir. 6 aylık yasal itiraz süresinin kaçırılması durumunda, tasarım tescil belgesinin hükümsüzlüğü için adli mahkemelerde dava açılabilir.
AYIRT EDİCİ NİTELİK NEDİR?
Endüstriyel tasarımın, bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenim ile bilinen herhangi bir endüstriyel tasarımın bu kullanıcıda yarattığı izlenim arasında belirgin bir farklılık olması, ayırt edici niteliğe sahip olma anlamındadır.
TASARIM HAKKI TALEP EDEN İLE TASARIMCI ARASINDAKİ FARK NEDİR?
Gerçek veya tüzel kişiler tasarım hakkı talebinde bulunabilirler. Tasarım hakkı sahibi, tescile konu tasarımı veya tasarımın uygulandığı ürünü üreten, piyasaya sunan, satan, sözleşme yapmak için icapta bulunan, ticari amaçlı kullanandır. Tasarımcı ise, tasarımı gerçekleştiren kimsedir. Ekip çalışması sonucunda ortaya çıkan tasarımlarda tasarımcıların isimlerinin tek tek belirtilmesi gerekmektedir. Tasarım hakkı talep eden ile tasarımcının farklı olması durumunda, aradaki ilişki başvuru esnasında beyan edilmelidir.
ENDÜSTRİYEL TASARIM TESCİLİNİN SAHİBİNE SAĞLADIĞI HAKLAR NELERDİR?
Tasarımcının birden çok olması halinde, taraflar arasında aksine bir anlaşma yoksa tasarımcılar müşterek mülkiyet hükümleri çerçevesinde hak sahibidirler. Her hak sahibi diğerinden bağımsız olarak aşağıdaki işlemleri kendi adına yapabilir: Kendisine düşen pay üzerinde serbestçe tasarrufta bulunabilir. Payın üçüncü kişiye devredilmesi halinde diğer pay sahiplerinin önalım hakkı vardır. Payın devri yazılı şekilde yapılır ve sicile kaydedilir. Enstitü ön alım hakkının kullanılabilmesi için durumu iki ay içinde diğer paydaşlara bildirir. Ön alım hakkı bildirimin tebellüğünden itibaren bir ay içinde kullanılır.
Diğer hak sahiplerine bir bildirimde bulunduktan sonra tasarımı kullanabilir. Tasarımın korunması için gerekli önlemleri alabilir. Tasarımın kullanılması amacı ile üçüncü kişilere lisans verilmesi, hak sahiplerinin tamamının karar vermesi ile mümkündür. Ancak, mahkeme mevcut şartları göz önünde tutarak, hakkaniyet düşüncesiyle bu yetkiyi hak sahiplerinden sadece birine de verebilir.
Birlikte yapılan tasarım başvurusu veya tasarımdan doğan hakların herhangi bir şekilde tecavüze uğraması halinde, üçüncü kişilere karşı hukuk veya ceza davası açabilir. Diğer hak sahiplerinin davaya katılabilmeleri için, durum davayı açan tarafından davanın açıldığı tarihten itibaren bir ay içinde kendilerine bildirilir.
TASARIM HAKKI KAPSAMI NEDİR?
Üçüncü kişiler tasarım hakkı sahibinin izni olmadan koruma kapsamındaki tasarımı veya tasarımın uygulandığı ürünü üretemez, piyasaya sunamaz, satamaz, sözleşme yapmak için icapta bulunamaz, ithal edemez, ticari amaçlı kullanamaz veya bu amaçlarla elde bulunduramaz.
ENDÜSTRİYEL TASARIMLAR KAÇ YIL SÜRE İLE KORUMA ALTINA ALINIR?
Tescilli Tasarımların koruma süresi başvuru tarihinden itibaren 5 yıldır.
Anılan süre beşer yıllık dönemler halinde yenilenmek üzere, toplam 25 yıla kadar uzatılabilir.
BİLGİLENMİŞ KULLANICI KİMDİR?
Tasarımın özelliğine bağlı olarak, nihai bir tüketici veya konu ile ilgili uzman bir kişi bilgilenmiş kullanıcı olabilir. Örnek: Bir makinanın içindeki bir parça veya tamir esnasında değiştirilen bir mekanik parça konusunda, tüketici yerine o parçayı değiştiren kişi bilgilenmiş kullanıcıdır.
ÇOKLU BAŞVURU NEDİR, KOŞULLARI NELERDİR?
Süslemeler hariç olmak üzere, birden çok tasarımın tescil işlemlerinin tek bir başvuru ile yapılmasıdır. Tescile konu tasarımların çoklu başvuruya konu olabilmesi için ürünlerin;
Aynı alt-sınıfa ait olması veya
Aynı set/takıma ait olması veya
Bileşik bir ürünün parçaları olması veya
Birden çok nesnenin ya da sunuşun bir arada algılanabilen bir bileşimi oluşturması, gerekir.
ÜZERİNDE SINAİ MÜLKİYET HAKLARI BULUNAN BİR ÜRÜNÜN DIŞ GÖRÜNÜMÜNDE KÜÇÜK DEĞİŞİKLİKLER YAPILIRSA ENDÜSTRİYEL TASARIM TESCİLİ OLABİLİR Mİ?
Hayır. Bir tasarımın tescil edilebilmesi için yenilik kriterini taşıması ve ayırt edici nitelikte olması gerekir. Bir tasarımın aynısı, başvuru veya rüçhan tarihinden önce dünyanın herhangi bir yerinde kamuya sunulmamış ise o tasarım yeni kabul edilir. Ancak, sadece küçük ayrıntılarda farklılık gösteriyorsa yenilik ve ayırt edicilik kriterleri açısından değerlendirilerek tescil talebi geri çevrilebilir.
ENDÜSTRİYEL TASARIM TESCİL BAŞVURUNUZUN İŞLEME ALINABİLMESİ VE BAŞVURU TARİHİNİZİN KESİNLEŞEBİLMESİ İÇİN HANGİ BELGELER GEREKLİDİR?
Eksiksiz olarak doldurulmuş başvuru dilekçesi,
Başvuru ücreti dekont aslı,
10 adet görsel anlatım.
* Ayrıntılı bilgi için Endüstriyel Tasarım Başvurularının Hazırlanması İçin Gerekli Bilgi ve Belgeler Kılavuzu’nun alınması gerekmektedir.
ENDÜSTRİYEL TASARIM BAŞVURUSU İÇİN NEREYE MÜRACAAAT EDİLİR?
Endüstriyel Tasarım Tescil başvurusunda bulunmak isteyen kişi, “Türk Patent Enstitüsü, Necatibey Caddesi No:49 06430 Kızılay-ANKARA” adresine başvurur.
TÜRKİYE’DE TESCİL EDİLEN ENDÜSTRİYEL TASARIM’IN TÜM DÜNYA’DA GEÇERLİ OLACAĞI DÜŞÜNCESİ KAMUOYUNDA YAYGINDIR. BU DOĞRU MUDUR?
Hayır. Bir ülkede tescil edilen Endüstriyel Tasarımın tüm dünyada geçerli olacağı düşüncesi yanlıştır. Türkiye’de başvurusu yapılan ve tescil edilen bir tasarım sadece Türkiye sınırları içinde koruma hakkından yararlanır. Bu nedenle, ayrıca, koruma istenilen her ülkede, o ülkenin mevzuatına göre başvuruda bulunulması gerekmektedir.
YAYIN ERTELEMESİ NEDİR?
Özellikle modası çabuk geçen sektörlere ait ve henüz kamuya sunulmamış tasarımların, referans tarihinden başlamak üzere görsel anlatımlarının ve diğer başvuru belgelerinin en fazla 30 aylık bir süre için kamu incelemesine kapalı tutulmasıdır.
YABANCI ÜLKELERDE TASARIM BAŞVURUSU NASIL YAPILIR?
Sınai Mülkiyetin Himayesine Dair Paris Sözleşmesi’ne üye ülkelerden herhangi birinde tasarım tescili yaptırmak isteyenler, ilgili ülke mevzuatına göre o ülkede ikamet eden bir vekil kanalıyla başvuruda bulunarak tasarım tescili elde edebilir. Yurt dışındaki vekil adresleri Türk Patent Enstitüsü’nden temin edilebilir.
ENDÜSTRİYEL TASARIM BAŞVURU İLE TESCİL BELGELERİ ÜZERİNDEKİ TASARRUFLAR VE DEĞİŞİKLİKLER NELERDİR, BUNLARIN ENSTİTÜ’YE BİLDİRİLMESİ ZORUNLU MUDUR?
Evet. Endüstriyel tasarım belgesi hakkı devredilebilir, lisans sözleşmesi yoluyla kiralanabilir, veraset yolu ile varislere intikal edebilir, yada rehin edilebilir. Endüstriyel tasarım belgesi üzerinde yapılan devir, lisans, veraset ve intikal, rehin gibi tasarruflarla, adres ve unvan değişikliklerinin üçüncü kişilere karşı hüküm ifade edebilmesi için, Endüstriyel tasarım siciline kayıt edilmesi gereklidir. Bunun için de, bu değişiklikler Türk Patent Enstitüsü’ne bildirilmelidir.
ENDÜSTRİYEL TASARIMLARA KARŞI YAPILAN TECAVÜZ VE İHLAL HALLERİNDE MAHKEMECE VERİLECEK HAPİS VE PARA CEZALARI NELERDİR?
Yanlış ve yanıltıcı bildirim;
Üç yüz milyon liradan altı yüz milyon liraya kadar para cezası ve bir yıldan iki yıla kadar hapis cezası,
Tanınan hakkı genişletme;
Altı yüz milyon liradan bir milyar liraya kadar para cezası ve iki yıldan üç yıla kadar hapis cezası,
Tecavüz hallerinde;
Altı yüz milyon liradan bir milyar liraya kadar para cezası ve iki yıldan dört yıla kadar hapis cezası, iş yerlerinin bir yıldan az olmamak üzere ticaretten menni.
(*)28.07.1999 tarih ve 4421 sayılı “Türk Ceza Kanunu ile Cezaların İnfazı Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” ile (Madde 4 b/9) 01.01.1994 ila 31.12.1998 tarihleri arasında yürürlüğe girmiş bulunan kanunlardaki para cezaları sekiz kat arttırılmıştır.
Patent Nedir ?
Patentin Tanımı
Patent bir buluş için buluş sahibine devlet tarafından verilen bir sınai mülkiyet hakkıdır. Patent, sahibinin izni olmadan başkalarının buluşu üretmesini, kullanmasını veya satmasını belirli bir süre boyunca engelleme hakkı vermektedir. Patentli bir buluş; alınıp, satılabilen, kiralanıp, kiraya verilebilen diğer mallar gibi buluş sahibinin mülkiyeti haline gelir. Patentler alındıkları ülkelerde geçerlidir. Türkiye’de alınmış bir patent, sahibine, sadece Türkiye içinde hak sağlamaktadır. Örneğin, patent, patentli ürünlerin başkaları tarafından Türkiye’ye ithal edilmesi durumunda, sahibine ithalatı durdurma hakkı sağlar.
* Bir Buluşun Patent İle Korunabilmesi İçin Taşıması Gereken Nitelikler
a) Yenilik: Tekniğin bilinen durumuna dahil olmayan buluş yenidir. Tekniğin bilinen durumu; patent başvurusunun yapıldığı tarihten önce, buluş konusunda dünyanın herhangi bir yerinde toplumca erişilebilir yazılı veya sözlü tanıtım, kullanım veya bir başka yolla açıklanan bilgilerden oluşur.
b) Tekniğin bilinen durumunun aşılması: Buluş, ilgili olduğu teknik alandaki bir uzman tarafından, tekniğin bilinen durumundan aşikar bir şekilde çıkarılamayan bir faaliyet sonucu gerçekleşmiş ise, tekniğin bilinen durumunun aşıldığı kabul edilir.
c) Sanayiye uygulanabilir olma: Buluş, tarım dahil sanayinin herhangi bir dalında üretilebilir veya kullanılabilir nitelikte ise, sanayiye uygulanabilir olduğu kabul edilir.
* Patent Verilemeyecek Konular ve Buluşlar
Buluş niteliğinde olmadıkları için patent verilemeyecek konular: a) Keşifler, bilimsel teoriler, matematik metotları,
b) Zihni, ticari ve oyun faaliyetlerine ilişkin plan, usul ve kurallar,
c) Edebiyat ve sanat eserleri, bilim eserleri, estetik niteliği olan yaratmalar, bilgisayar yazılımları,
d) Bilginin derlenmesi, düzenlenmesi, sunulması ve iletilmesi ile ilgili teknik yönü bulunmayan usuller.
e) İnsan veya hayvan vücuduna uygulanacak cerrahi ve tedavi usulleri ile insan, hayvan vücudu ile ilgili teşhis usulleridir. Ancak, bu usullerin herhangi birinde kullanılan terkip ve maddeler ile bunların üretim usulleri için patent başvurusunda bulunulabilir. Buluş niteliğinde olmalarına rağmen patentle korunamayacak buluşlar,
a) Konusu kamu düzenine veya genel ahlaka aykırı olan buluşlar,
b) Bitki veya hayvan türleri veya önemli ölçüde biyolojik esaslara dayanan bitki veya hayvan yetiştirilmesi usulleridir.
* Patentten Doğan Hakkın Kapsamı
Patent hakkı sahibi, buluşun yeni, teknoloji alanı ve ürünlerin ithal veya yerli üretim olup olmadığı konusunda herhangi bir ayırım yapmaksızın patent hakkından yararlanır. Patent sahibinin, üçüncü kişiler tarafından izinsiz olarak aşağıda sayılanların yapılmasını önleme hakkı vardır:
> Patent konusu ürünün üretilmesi, satılması, kullanılması veya ithal edilmesi veya bu amaçlar için kişisel ihtiyaçtan başka herhangi bir nedenle olursa olsun elde bulundurulması,
> Patent konusu olan bir usulün kullanılması,
> Kullanılmasının yasak olduğu bilinen veya bilinmesi gereken usul patentinin kullanılmasının üçüncü kişiler tarafından başkalarına teklif edilmesi,
> Patent konusu usul ile doğrudan doğruya elde edilen ürünlerin satışa sunulması veya kullanılması veya ithal edilmesi veya bu amaçlar için kişisel ihtiyaçtan başka herhangi bir nedenle olursa olsun elde bulundurulması.
* Patent İsteme Hakkı
Patent isteme hakkı, buluşu yapana veya onun haleflerine ait olup, başkalarına devri mümkündür. Buluş birden çok kişi tarafından birlikte gerçekleştirilmişse, patent isteme hakkı, taraflar başka türlü kararlaştırmamışsa, bunlara müştereken ait olur. Aynı buluş birbirinden bağımsız birden çok kişi tarafından aynı zamanda gerçekleştirilmişse, patent isteme hakkı, daha önce başvuru yapana veya diğerine göre rüçhan hakkı olana aittir. Patent almak için ilk başvuran kişi, aksi sabit oluncaya kadar, patent isteme hakkının sahibidir.
Teknolojik yeniliklerin üretilmesi, buluşçuların korunması ve bilginin yaygınlaştırılması için patent sistemleri şarttır. İnsanların daha iyi yaşama isteği ile sanayideki rekabet yenilik yapmayı zorlamaktadır. Yani hedef pazar olan insanlar yeni ürünler ve hizmetler talep etmekte, bunların tedarikçisi olan sanayi kesimi ise hem hedef kitlenin isteğini gerçekleştirmek için, hem de rakiplerinden daha tercih edilebilir olmak için yenilik yapmaktadırlar. İşte burada yenilik yapan kişilerin veya firmaların bunları meydana getirmek için harcadıkları eğitim maliyetleri, emek, zaman ve finansın bir taklitçi tarafından aynı süreçten geçmeden taklit edilmesi bir haksızlığı doğurur. Dünyada, bu haksızlığı önleyen sistem patent sistemidir.
Patent istemi ile devreye devlet veya devletin garantörlüğündeki bir kurum girer. Bu kurum da ulusal patent ofisidir. Patent ofisi buluş yapana, buluşun patent şartlarına haiz olması (yeni olması, sanayiye uygulanabilmesi ve tekniğin bilinen durumunu aşması) şartı ile buluşunu taklitlere karşı koruma sözü verir.
Dünyada patent koruması Türkiye’nin de 1930 yılında imza attığı uluslar arası “Paris Anlaşmasına” göre olur. Türkiye’de patentler bu genel anlaşmaya paralel olarak işleyen 551 sayılı kanun hükmündeki kararnameye göre korunur.
Patent yada Faydalı model, hak sahibine ne tür haklar ve imkanlar sağlar?
Buluşun ekonomik faydalarından sadece buluş sahibinin yararlanmasına imkan vererek, rakiplerine karşı teknik ve ekonomik üstünlük kazandırır.
Mülkiyet hakkı sağlayan bir hak olarak devir alınabilir ve devir edilebilir.
Söz konusu buluştan başkalarının (rakiplerin), yararlanmasını yasaklama hakkı sağlar.
Lisans verilmesi yoluyla başka kişilere hak tanıma imkanı verir. Lisans bir tür kiralama hakkıdır. Böylece, buluş sahibi buluşunu kendisi kullanırken, ekonomik bir yarar karşılığında yada karşı lisanslar alınması karşılığında, başkalarına da söz konusu hakkı kullandırma hakkını elinde tutmuş olur.
Tüm dünyada olduğu gibi ticari bir prestij sebebidir.
Taklit edilmesi halinde hukuki ve cezai her türlü yasal imkanın kullanılmasına imkan verir.
Tekniğin bilinen durumunu aşmayan buluşlara faydalı model belgesi verilir. Faydalı modeller bir patent türüdür ve genellikle küçük buluşlara verilen koruma belgeleridir.
Patentler firmalar için rekabetten korunmak veya rekabetçe üstün olmak için kullanılması gereken çok önemli bir araçtır. Firmalar hem ürünlerinde, hem de üretim tekniklerinde piyasa talepleri için veya oluşan problemlerin çözümü için yenilikler mutlaka yapmaktadırlar. Hem bu tip yeniliklerini, hem de daha rekabetçi olmak için sistemli olarak geliştirdikleri yeniliklerini mutlaka patentle tescillemelidir ki hakkı korunabilsin.
Marka Nedir ?
MARKA NEDİR?
Bir teşebbüsün mal veya hizmetlerini bir başka teşebbüsün mal veya hizmetlerinden ayırt etmeyi sağlaması koşuluyla; kişi adları, sözcükler, şekiller, harfler, sayılar, malların biçimi ve ambalajları gibi çizimle görüntülenebilen veya benzer biçimde ifade edilebilen, baskı yoluyla yayınlanabilen ve çoğaltılabilen her türlü işaretlerdir.
HER MARKA TESCİL EDİLEBİLİR Mİ?
Hayır.
§ Bir işletmeye ait mal veya hizmetleri diğer işletmelerinkinden ayırt edici özelliği bulunmayan, çizimle görüntülenemeyen veya benzer biçimde ifade edilemeyen, baskı yoluyla yayınlanamayan işaretler,
§ Aynı veya aynı türdeki mal veya hizmetle ilgili olarak tescil edilmiş veya daha önce tescil için başvurusu yapılmış bir marka ile aynı veya ayırt edilemeyecek kadar aynı olan markalar,
§ Ticaret alanında cins, çeşit, vasıf, kalite, miktar, amaç, değer, coğrafi kaynak belirten veya malların üretildiği, hizmetlerin yapıldığı zamanı gösteren veya malların ve hizmetlerin diğer karakteristik özelliklerini belirten işaret ve adlandırmaları tek başına içeren markalar,
§ Malın özgün doğal yapısından ortaya çıkan şeklini veya bir teknik sonucu elde etmek için zorunlu olan, kendine malın şeklini veya mala asli değerini veren şekli içeren işaretler,
§ Mal veya hizmetin niteliği, kalitesi veya üretim yeri, coğrafi kaynağı gibi konularda halkı yanıltacak markalar,
§ Yetkili makamlardan kullanmak için izin alınmamış ve dolayısıyla Paris Sözleşmesi’nin 2 inci mükerrer 6 ncı maddesine göre reddedilecek markalar,
§ Paris Sözleşmesi’nin 2 inci mükerrer 6 ncı maddesi kapsamı dışında kalan ancak kamuyu ilgilendiren, tarihi, kültürel değerler bakımından halka mal olmuş ve ilgili mercilerin tescil izni vermediği diğer armalar, amblemler veya nişanları içeren markalar,
§ Sahibi tarafından izin verilmeyen Paris Sözleşmesi’nin 1 inci mükerrer 6 ncı maddesine göre tanınmış markalar,
§ Dini değerleri ve sembolleri içeren markalar,
§ Kamu düzenine ve genel ahlaka aykırı markalar, redde neden olabilecek işaretler ve markalar, tescil edilemez.
MARKA TESCİLİNİN MARKA SAHİBİNE SAĞLADIĞI HAKLAR NELERDİR?
Markanın tescil kapsamına giren aynı veya benzeri mal veya hizmetlerle ilgili olarak tescilli markanın benzerlerini ve karıştırılma ihtimali olan herhangi bir işaretin tescilli markanın itibarından dolayı haksız avantaj elde edecek veya tescilli markanın ayırt edici karakterine zarar verecek nitelikteki herhangi bir işaretin izinsiz kullanılması önlenir.
Tescilli bir marka başkasına devir edilebilir, miras yolu ile intikal edebilir, kullanma hakkı lisans konusu olabilir, rehin ve teminat olarak gösterilebilir. Tescilsiz marka kullananlar, belirtilen bu haklardan yararlanamazlar.
MARKA BAŞVURUSU İÇİN NEREYE MÜRACAAT EDİLİR?
Marka başvurusunda bulunmak isteyen kişi, “Türk Patent Enstitüsü, Necatibey Caddesi No:49 06430 Kızılay-ANKARA” adresine başvurur.
MARKA BAŞVURUSUNDAN ÖNCE TESCİLİ İSTENEN MARKANIN BAŞKASI ADINA TESCİLLİ OLUP OLMADIĞI ÖĞRENİLEBİLİR Mİ?
Evet. Araştırılması istenen her marka için,Türk Patent Enstitüsü’ne belli bir ücret ödenmesi koşuluyla marka araştırılması yaptırılır ve sonuç rapor olarak araştırma isteyen kişi veya kuruluşa verilir.
TESCİL EDİLEN MARKA KAÇ YIL SÜRE İLE KORUNMAKTADIR?
Tescilli markanın koruma süresi başvuru tarihinden itibaren on yıldır. Bu süre talep üzerine onar yıllık dönemler halinde sonsuz sayıda yenilenebilir. Koruma süresi sona eren marka, sahibinin veya onun yetkili kıldığı vekilin talebi halinde yenilenir. Yenileme talebinin yapılması koruma süresinin sona erdiği ayın son gününden önceki altı ay içinde gerçekleştirilir. Bu sürenin kaçırılması durumunda, yenileme talebi, ek ücret ödenmesi koşuluyla, koruma süresinin sona erdiği ayın son gününden itibaren altı aylık süre uzatımı içinde de yapılabilir. Yenilenmeyen markalar hükümsüz sayılır.
TESCİLLİ MARKAYI KULLANMAMANIN SONUCU NEDİR, HANGİ HALLERDE MARKA İPTAL EDİLİR?
Tescilli bir markanın, tescil tarihinden itibaren beş yıl içinde, haklı bir neden olmadan kullanılmaması veya bu kullanıma beş yıllık bir süre için kesintisiz ara verilmesi halinde, marka mahkeme kararı ile iptal edilir.
TÜRKİYE’DE TESCİL EDİLEN MARKANIN TÜM DÜNYADA GEÇERLİ OLACAĞI DÜŞÜNCESİ KAMUOYUNDA YAYGINDIR. BU DOĞRU MUDUR?
Hayır. Bir ülkede tescil edilen markanın tüm dünyada geçerli olacağı düşüncesi kamuoyunda yaygın da olsa veya olumlu bir yaklaşım gibi görülse de doğru değildir. Her ülkenin sınai haklarla ilgili yasaları vardır. Bu yasalar önde gelir. Bir marka, ilgili ülkede, o ülkenin yasaları kapsamında korunmaktadır. Bunun içindir ki, marka kullanılacağı ülkenin yasaları çerçevesinde tescil ettirilmelidir.
Ülkemizde bir işaret ancak tescil ettirilirse marka olarak hüküm ifade etmekte ve yasal olarak korunmaktadır. Madrid Protokolü çerçevesinde uluslararası marka tescili söz konusudur.
ULUSLARARASI MARKA NEDİR, NASIL TESCİL ETTİRİLİR?
Madrid Protokolü, markaların uluslararası tescilini öngörmektedir. Bunun için de, Madrid Protokolü’ne üye ülke yurttaşları, belirlenen koşullarda markalarını uluslararası marka olarak tescil ettirebilirler. Başvuru anında uluslararası markanın hangi ülkelerde tescili isteniyorsa, o ülkelerin belirtilmesi gereklidir. Uluslararası tescil başvurusu, Protokol’e bağlı akit taraflar için belirli bir formun (MM2 formu) doldurulmasıyla yapılmakta ve ilgili menşe ofise yapılmış olan ulusal başvuru ya da tescil numarası ve tarihi bildirilmektedir.
Madrid Protokolü’ne üye ülkelerin listesi ve başvuru ile ilgili geniş bilgi için Markaların Uluslararası Tescili İle İlgili Madrid Protokolü’nün amaçları, temel özellikleri ve avantajlarını kapsayan kitapçıktan yararlanılabilir.
TOPLULUK MARKASI NEDİR?
Cihan Topluluğu ülkelerinin tümünde geçerli olan bir markadır. Bir tek marka başvurusuyla, Topluluk üyesi devletlerde geçerli olan marka tescil belgesi alınmaktadır. Türk vatandaşları da Paris Sözleşmesi gereğince Topluluk Markası tescil ettirebilirler ve Cihan Topluluğu’nda korunmasını sağlayabilirler. Topluluk markası almak için, İspanya’nın Alicante şehrinde bulunan Topluluk Marka Ofisi(OHIM)’ne veya bu maksatla Topluluk üyesi ülkelerin Marka tescili işlemini yapan ofislerine başvuruda bulunulması gerekmektedir.
MARKA BAŞVURUSUNUN GEÇERLİ OLABİLMESİ İÇİN HANGİ BELGELER GEREKLİDİR?
Başvuru dilekçesi (Başvuru kitapçığındaki örnek form dilekçeye uygun olarak),
5 adet marka örneği,
Marka Başvuru ücretinin ödendiğini gösterir banka dekont aslı.
* Ayrıntılı bilgi için Marka Başvuru Kılavuzu’nun alınması gerekmektedir.
MARKA BAŞVURU İLE TESCİL BELGELERİ ÜZERİNDEKİ TASARRUFLAR VE DEĞİŞİKLİKLER NELERDİR, BUNLARIN ENSTİTÜ’YE BİLDİRİLMESİ ZORUNLU MUDUR?
Evet. Marka tescil belgesi ile elde edilen hak devredilebilir, lisans sözleşmesi yoluyla kiralanabilir, veraset yolu ile varislere intikal edebilir ya da rehin edilebilir. Marka tescil belgesi üzerinde yapılan devir, lisans, veraset ve intikal, rehin gibi tasarruflarla, adres ve unvan değişikliklerinin üçüncü kişilere karşı hüküm ifade edebilmesi için Marka siciline kayıt edilmesi gereklidir. Bunun için de, bu değişiklikler Türk Patent Enstitüsü’ne bildirilmelidir.
MARKANIZI YABANCI ÜLKELERDE NASIL TESCİL ETTİREBİLİRSİNİZ?
Türkiye dışındaki bir ülkede marka tescil ettirmek için, öncelikle marka tescili yapılacak ülkenin Paris Sözleşmesi yada Dünya Ticaret Örgütü Kuruluş Anlaşması’na üye olması; bu anlaşmalara taraf olmamakla birlikte, karşılıklılık ilkesi uyarınca, Türkiye Cumhuriyeti uyruğundaki kişilere kanunen veya fiilen marka koruması tanımış veya tanıdığını yazılı olarak beyan etmiş ülkelerden olması gerekir. Marka, her ülkenin ulusal yasaları ile tescil edilir ve korunur.
TESCİLLİ MARKA TAKLİT EDİLİYORSA NE YAPILMALIDIR?
Markası taklit edilen marka sahibi, adli mahkemelere başvurmalıdır.
MARKA HAKKINA TECAVÜZ EDİLMESİ HALİNDE VERİLECEK CEZALAR NELERDİR?
Suçun niteliğine göre;
Bir yıldan dört yıla kadar hapis,
Üçyüzmilyon liradan bir milyara kadar para,
İşyerinin kapatılması ve ticaretten men,
cezaları uygulanmaktadır.
(*)28.07.1999 tarih ve 4421 sayılı “Türk Ceza Kanunu ile Cezaların İnfazı Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” ile (Madde 4 b/9) 01.01.1994 ila 31.12.1998 tarihleri arasında yürürlüğe girmiş bulunan kanunlardaki para cezaları sekiz kat arttırılmıştır.
Burada tescil ettirmeyi düşündüğünüz bir markanın bu güne kadar yayınlanmış markalarda bir benzerinin olup olmadığını, varsa hangi firmaya ait olduğunu araştırabilirsiniz. Bu bölüm ücretsiz olup sadece Cihan Patent müvekkili olmanız veya değilseniz siteye kullanıcı kaydı yaptırmanız yeterlidir.
Nasıl ki yurt içindeki marka başvurularında marka araştırmasını tavsiye ediyorsak, yurt dışı marka başvurularında da yurt dışı marka araştırmayı tavsiye ediyoruz. Markanızın yurt dışında da araştırılmasını istiyorsanız lütfen danışman veya vekillerimizi arayınız.
Marka Yenileme
Markalardaki yenileme işlemi markaların devamı için şarttır. Kullanılan markanın çalışma alanları genişlemiş ise yenileme işlemi yine yapılmalı, genişleyen çalışma alanları için de yeni müracaatlar yapılmalıdır. Önceki markanın yenilenmeyip geçerliliğini yitirmesini beklemek ve yeniden önceki faaliyetleri de içinde alan müracaat yapmak önerdiğimiz bir yol değildir.
Marka Adres değişikliği
Ticari hayatta markalarla ilgili yapılan tüm değişiklikler resmi olarak Türk Patent Enstitüsü kayıtlarında da değiştirilmesi gerekir. Örneğin marka üzerindeki bir adres değişikliğinin resmi olarak yapılmaması durumunda marka ile ilgili herhangi resmi bir haberleşmenin eski adrese yapılmasını ve dolayısı ile marka sahibinin bundan haberdar olmamasını meydana getirecektir. Bu ise istenmeyen hak kayıplarına sebebiyet veren bir durumdur. Dolayısı ile marka üzerindeki herhangi bir değişikliğin mutlaka resmi kayıtlarda da olması gerekir.
Marka Ünvan Değişikliği
Marka sahibi, tescilden sonra firma unvanında olan değişiklikleri Türk Patent Enstitüsüne bildirmek ve marka siciline kaydettirmek zorundadır.
Marka Birleşme
Birleşme, iki veya daha fazla tüzel kişinin bir araya gelerek ticari faaliyetlerini, tüzel kişiliklerden herhangi birinin unvanı veya yeni bir unvan altında sürdürmeleridir.
Marka Devri
Markanın tescil edildiği mal veya hizmetlerin tamamının veya bir kısmının başka bir şahıs ya da firmaya devredilmesidir.
Marka Lisans İşlemi
Lisans, tescil edilmiş bir markanın kullanım hakkıdır. Markanın tescil edildiği mal veya hizmetlerin bir kısmı veya tamamı lisans yoluyla üçüncü kişilere verilebilir.
Marka Belge Düzenleme
Marka sureti, marka sahibinin veya vekilinin istemi üzerine, marka sahibine veya vekiline verilir.
556 sayılı Markaların Korunması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname anlamında marka; “Bir işletmenin mal veya hizmetlerini bir başka işletmenin mal veya hizmetlerinden ayırt etmeyi sağlaması koşuluyla kişi adları dahil, özellikle sözcükler, şekiller, harfler, sayılar, malların biçimi veya ambalajları gibi çizimle görüntülenebilen veya benzer biçimde ifade edilebilen, baskı yoluyla yayınlanabilen ve çoğaltılabilen her türlü işaretleri içerir.”
* Marka, mal veya ambalajı ile birlikte tescil ettirilebilir. Bu durumda mal veya ambalajın tescili, marka sahibine mal veya ambalaj için inhisari bir hak sağlamaz. Tescilli bir markanın ayırt edici karakterini değiştirmeden, farklı unsurlarla kullanılması, markayı kullanma kabul edilir.
* Marka hakkı, markanın 556 sayılı Markaların Korunması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname hükümlerine göre tescil edilmesi ile elde edilir. Tescilli bir marka başkasına devredilebilir, miras yoluyla intikal edebilir, kullanma hakkı lisans konusu olabilir, rehin edilebilir ve teminat olarak gösterebilir. MARKA TESCİLİ
* Marka tescil ettirmek isteyen kimse şahsen ya da marka vekili aracılığıyla Türk Patent Enstitüsü Başkanlığına elden veya posta yoluyla başvurur. Türk Patent Enstitüsü, Hipodrom Caddesi No: 115 06330 Yenimahalle/ANKARA adresinde hizmet vermektedir. Ayrıca elektronik imza sahibi kişiler, Türk Patent Enstitüsünün internet sitesinden çevrimiçi (online) başvuru yoluyla da marka başvurusunda bulunabilirler. (www.tpe.gov.tr)
* Marka tescil başvuruları 556 sayılı Markaların Korunması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname ile uygulama şeklini gösterir Yönetmelik ve 7 Kasım 1995 tarihinde, yürürlüğe giren 4128 sayılı Kanunun 5 inci maddesi hükümlerine göre işlem görür. Kararnamenin uygulama şeklini gösterir Yönetmelik 5 Kasım 1995 tarihinde yürürlüğe girmiş olup, 20 Nisan 1999, 02 Ekim 2002 ve 09 Nisan 2005 tarihlerinde Yönetmelikte bazı değişiklik ve düzenlemeler yapılmıştır.
* Yasa hükümleri uyarınca korumanın başlama tarihi; başvuru dilekçesinin usulüne uygun olarak hazırlanıp Türk Patent Enstitüsüne verildiği gün, saat ve dakikadır. Başvuru sahibinin, posta aracılığıyla başvuruda bulunması halinde, bu başvurular Türk Patent Enstitüsüne geliş tarihinden itibaren hüküm ifade eder. Marka tescil başvurusunda eksiklik var ise bu eksikliğin iki ay içinde tamamlanması gerekmektedir. Başvuru eksikliklerinin tamamlandığı gün, saat, dakika itibariyle yapılmış sayılır. Eksiklikleri tamamlanmayan başvurular yapılmamış sayılır.
MARKA TESCİLİNDEN DOĞAN HAKKIN KAPSAMI
* Marka tescilinden doğan haklar münhasıran marka sahibine aittir. Marka sahibi, aşağıda belirtilen fiillerin önlenmesini görevli ve yetkili mahkemeden talep edebilir. (Değişik: 5833- 28.01.2009/m.1 : KHK madde 9): a) Markanın tescil kapsamına giren aynı mal ve/veya hizmetlerle ilgili olarak, tescilli marka ile aynı olan herhangi bir işaretin kullanılması,
b) Tescilli bir marka ile aynı veya benzer olan ve tescilli markanın kapsadığı mal ve/veya hizmetlerin aynı veya benzeri mal ve/veya hizmetleri kapsayan ve bu nedenle halk tarafından, işaret ile tescilli marka arasında ilişkilendirilme ihtimali de dahil, karıştırılma ihtimali bulunan herhangi bir işaretin kullanılması,
c) Tescilli marka ile aynı veya benzer olan ve tescilli markanın kapsamına giren mal ve/veya hizmetlerle benzer olmayan, ancak Türkiye’de ulaştığı tanınmışlık düzeyi nedeniyle tescilli markanın itibarından dolayı haksız bir yarar elde edecek veya tescilli markanın itibarına zarar verecek veya tescilli markanın ayırt edici karakterini zedeleyecek nitelikteki herhangi bir işaretin kullanılması.
* Aşağıda belirtilen durumlar, 50 nci paragrafta belitilen hükümler uyarınca yasaklanabilir. (Değişik: 5833- 28.01.2009/m.1 : KHK madde 9)
a) İşaretin mal veya ambalajı üzerine konulması,
b) İşareti taşıyan malın piyasaya sürülmesi veya bu amaçla stoklanması, teslim edilebileceğinin teklif edilmesi veya o işaret altında hizmetlerin sunulması veya sağlanması,
c) İşareti taşıyan malın gümrük bölgesine girmesi, gümrükçe onaylanmış bir işlem veya kullanıma tabi tutulması ,
d) İşaretin, teşebbüsün iş evrakı ve reklamlarında kullanılması.
e) İşareti kullanan kişinin, işaretin kullanımına ilişkin hakkı veya meşru bir bağlantısı olmaması koşuluyla, işaretin aynı veya benzerinin internet ortamında ticari etki yaratacak biçimde, alan adı, yönlendirici kod, anahtar sözcük veya benzeri biçimlerde kullanılması
* Markanın sağladığı haklar, üçüncü kişilere karşı marka tescilinin yayın tarihi itibariyle hüküm ifade eder. Marka tescil başvurusunun bültende yayınlanmasından sonra gerçekleşen ve marka tescilinin ilan edilmesi halinde yasaklanması söz konusu olabilecek fiiller nedeniyle başvuru sahibi, tazminat davası açmaya yetkilidir. Mahkeme, öne sürülen iddiaların geçerliliğine ilişkin olarak tescilin yayınlanmasından önce karar veremez.
MARKANIN KULLANILMASI
* Markanın, tescil tarihinden itibaren beş yıl içinde, haklı bir neden olmadan kullanılmaması veya bu kullanıma beş yıllık bir süre için kesintisiz ara verilmesi halinde marka, yetkili mahkeme tarafından iptal edilir.
* Aşağıda belirtilen durumlar markayı kullanma kabul edilir:
a) Tescilli markanın ayırt edici karakterini değiştirmeden markanın farklı unsurlarla kullanılması,
b) Markanın yalnız ihracat amacıyla mal ya da ambalajlarında kullanılması,
c) Markanın, marka sahibinin izni ile kullanılması,
d) Markayı taşıyan malın ithalatı.
Müraacat: 2-3 Gün
Türk Patent Ensititüsü Şekilsel İnceleme: 1-2 Ay
Türk Patent Ensititüsü Hukuksal İnceleme: 3-4 Ay
İlan Dönemi: 3 Ay
Belge Aşaması: 2 Ay
Unvan, Adres veya Nev’i Değişiklikleri Hakkında
Ünvan, adres veya nev’i değişikliklerinin sicile kaydı için aşağıdaki belgelerin verilmesi zorunludur:
a) Talep dilekçesi,
b) Gerekli ücretin ödendiğini gösterir belge ( Adres değişikliği işlemi ücretsizdir)
c) Talep vekil aracılığıyla yapılmışsa vekaletname veya vekilin talep sahibi kişiden önceden alıp Enstitüye vermiş olduğu vekaletnameye atıf. Değişikliğin nedeninin aynı olması kaydıyla, değişiklik talebi bir veya daha fazla marka tesciline ve başvurusuna ilişkin ise bu durumda tescil ve/veya başvuru sayısına bakılmaksızın tek bir ücret ödenir.
Makul nedenlerle şüpheye düşülmesi durumunda Enstitü, değişiklik talebine ilişkin olarak, başvuru sahibinden gerektiğinde noter tasdiki i de dahil her türlü delilin ibrazını isteyebilir.
Tasarım Tescili Hakkında
Tasarım Nedir?
554 sayılı Endüstriyel Tasarımların Korunmasına İlişkin Kanun Hükmünde Kararnamede endüstriyel tasarım kavramı şu şeklide tanımlanmaktadır;
“Tasarım, bir ürünün tümü, veya bir parçası veya üzerindeki süslemenin, çizgi, şekil, biçim, renk, doku, malzeme veya esneklik gibi insan duyuları ile algılanan çeşitli unsur veya özelliklerinin oluşturduğu bütünü ifade eder.”
Neden Tasarım?
Sınırların kalktığı günümüz küresel rekabet ortamında sektörde faaliyet gösteren rakiplerle rekabet edilebilmesi için etkin pazarlama faaliyetlerinin kullanılması ve ürün kalitesinin arttırılması gibi geleneksel ekonomik araçlar yeterli olmayıp, tüketici tercihlerine ulaşmada tasarım en önemli ve etkin araçlardan biridir. Yapılan araştırmalar, tüketici ürün tercihinde marka, kalite, fiyat gibi unsurların yanı sıra ürünlerin dış görünümünün de oldukça etkili olduğunu göstermektedir. Hatta çoğu zaman tüketiciye aynı tekniği ve kaliteyi sunan iki ürün arasında dış görünüş, ürün tercihinde en etkin rolü üstlenmektedir. Bu nedenle, yeni, sürekli değişim gösteren insan ihtiyaçlarına cevap verebilen, ergonomik ve estetik niteliğe sahip tasarımlar ortaya çıkarmak, fikir sahiplerine ekonomik anlamda gün geçtikçe artan kazanımlar sağlamaktadır.
Tasarımımı Neden Korumalıyım?
Tasarım gelişmiş toplumlarda giderek artan bir öneme sahip olmaya başlamıştır. Bir fikir ürünü olan tasarımların tüketici açısından çekici bulunması başarılı tasarım kavramını oluşturmakla beraber rekabet gücünü artırıcı unsur olmakta ve bu alanda başarıya ulaşmada etkin rol oynamaktadır. Başarılı bir tasarım ise hayal gücü, üstün emek ve ek yatırımlara ihtiyaç duymaktadır. Ancak günümüz ticari hayatında, özgün ve yeni tasarımların geliştirilerek tüketicinin beğenisine sunulması ticari başarı elde etme noktasında tek başına yeterli olmamaktadır. Yapılan yatırımların, sarf edilen emeğin ve ürüne dönüşen fikrin korunmasının önemi bu noktada ortaya çıkmaktadır. Koruma ile elde edilen, “tasarım hakkı sahibinin izni olmaksızın başka kişilerce tasarımın ticari amaçla kullanımını engelleme hakkı”, yapılan yatırımların, hem ekonomik hem de sosyal anlamda geri dönüşümü açısından oldukça önemli olmaktadır. Aksi takdirde, özgün ve yeni tasarımlar, fikir hırsızlığı, kopyalama ve taklit gibi tehditlerle karşı karşıya kalacak ve bu nedenden ötürü tasarım sahipleri ticari anlamda büyük kayıplara uğrayacaktır.
Tasarım Araştırması
Firmalar her hangi bir ürün konusunda alınmış tasarımları öğrenmek için tıpkı bir patent araştırması gibi tasarım araştırması yapmaları zordur. Tasarım başvurularında genel bir sınıflandırma kullanıldığından dolayı bir sınıfta yapılan araştırmada o konu ile ilgili genel olarak tüm başvurular görülecektir ki bu ise sıhhatli bir sonuç vermez. Fakat bir firmanın sahip olduğu tasarımlar öğrenilebilir ve bu tasarımların içerikleri temin edilebilir.
Tasarım Yenileme
Yenileme işlemi tasarımların devamı için şarttır. Kullanılan tasarımın çalışma alanları genişlemiş ise yenileme işlemi yine yapılmalı, genişleyen çalışma alanları için de yeni müracaatlar yapılmalıdır. Önceki tasarımın yenilenmeyip geçerliliğini yitirmesini beklemek ve yeniden önceki faaliyetleri de içinde alan müracaat yapmak önerdiğimiz bir yol değildir.
Tasarım Adres Değişikliği
Tasarım belgeleri görsel bir yenilik üzerindeki tekel hakkıdır. Ticari hayatta tasarımlarla ilgili yapılan tüm değişiklikler resmi olarak Türk Patent Enstitüsü kayıtlarında da değiştirilmesi gerekir. Örneğin tasarım üzerindeki bir adres değişikliğinin resmi olarak yapılmaması durumunda tasarım ile ilgili herhangi resmi bir haberleşmenin eski adrese yapılmasını ve dolayısı ile tasarım sahibinin bundan haberdar olmamasını meydana getirecektir. Bu ise istenmeyen hak kayıplarına sebebiyet veren bir durumdur. Dolayısı ile tasarım üzerindeki herhangi bir değişikliğin mutlaka resmi kayıtlarda da olması gerekir.
Tasarım Ünvan Değişikliği
Tasarım hakkı sahibinin unvanını değiştirmesi halinde, bu değişikliği Enstitüye bildirmesi gerekmektedir.
Tasarım Devri
Tasarım tescil başvurusu veya tescilden doğan tasarım hakkının başkasına devredilmesi mümkündür.
Tasarım Lisans
Tasarım hakkından doğan kullanma yetkisi ulusal sınırların bütünü içinde veya bir kısmında geçerli olacak şekilde lisans sözleşmesine konu olabilir.
Tasarım İtirazı
İlanı yapılmış bir tasarımla ilgili olarak, gerçek veya tüzel kişiler ile ilgili meslek kuruluşları tasarımın yenilik ve ayırt edici nitelik vasfına sahip olmadığı gerekçesiyle yada hak sahipliğine dayanarak ilân tarihinden itibaren altı ay içinde tasarım tescil belgesinin verilmesine karşı Enstitü nezdinde itirazda bulunabilirler. Yapılan itirazlar öncelikle şekli olarak incelenir ve karşı görüş alınması için başvuru sahibine tebliğ edilir. İtiraz edilen tasarımın hak sahipliği ile yenilik ve ayırt edici nitelik vasfına sahip olup olmadığı, sunulan belgeler ışığında Yeniden İnceleme ve Değerlendirme Kurulu tarafından incelenir.
Yurtdışı Tescilleri Hakkında
Yurtdışı PATENT Koruması
Türkiye’ de alınan bir patent yada faydalı model tüm dünyada geçerli bir koruma sağlar mı? Patent yada Faydalı model hangi ülkede alınmışsa o ülkede koruma sağlayan belgelerdir. Bu sebeple Türkiye’ de belgeye bağlanmış bir patent yada faydalı model ancak Türkiye’de koruma altında olacaktır. Başkaca ülkelerde buluşun korunması istendiğinde, istenilen ülkelerin patent ofislerine tescil için müracaat edilmesi gerekmektedir.
Yurtdışında Patent Başvurusu Nasıl Yapılır ?
Temel olarak yurtdışında üç şekilde koruma talep edilebilir.
• Klasik Patent: Koruma sadece 2 – 3 ülkeyle sınırlı kalacaksa tercih edilmelidir. Her ülke için tek tek başvuru yapılıp her ülkede ayrı ayrı tüm patent süreci (araştırma, inceleme) tekrarlanmaktadır.
• PCT (Patent İşbirliği Anlaşması): Çok fazla ülkede patent koruması talep edilmesi düşünülüyorsa göz önüne alınması gereken önemli bir patent başvuru sistemidir. PCT ye üye olan 139 ülke adına uluslararası kurum rüçhan tarihinden itibaren 30 aylık bir süre için başvuru sahibinin buluşunun patentlenebilirliğini öngörmesini sağlar. Yani maliyetli olan ülkesel patent başvuru sürecine girmeden önce rüçhan kısıtlamasından dolayı herhangi bir hak kaybı da yaşamadan başvuru ile ilgili en az bir araştırma yapılması sağlanır. Böylece buluşun yeni olup olmadığı konusunda bir fikir sahibi olunur. Başvuru sahibi söz konusu öngörüye göre bundan sonraki ülkesel patent başvuru süreçlerine devam edip etmeme kararı alabilir. Söz konusu araştırmanın 139 ülke adına tekbir merkezden yapılması da ülkesel başvuru maliyetleri açısından büyük bir tasarruf da sağlamaktadır.
• EPC (Avrupa Patent Sözleşmesi): Sadece Avrupa kapsamında (34 Ülke) bir koruma düşünülüyor ise tercih edilmelidir. Araştırma ve inceleme işlemleri tamamlandıktan sonra eğer buluş patentlenebilirlik kriterlerini sağlarsa belge alır ve EPC’ye üye ülkelerden istenilenlerde sunulan tercümeyle birlikte koruma başlatılır.
ISO 9001:2000 Kalite Yönetim Sistemleri Hakkında
ISO International Organization for Standardization’un ismidir; uluslararası standardizasyon örgütünün oluşturduğu kalite yönetim standardını simgeler.
ISO ismi nereden geliyor? İngilizce, International Organization for Standardization’un kısaltması “IOS” yada Fransızca Organisation internationale de normalisation’un kısaltması “OIN” dir, yani kısaltma değildir. Tüm dünyada uluslararası standardizasyon örgütünün kısa yazılışı olarak bilinen ISO, Yunanca isos “düzen” kelimesinden bir harf eksilterek türetilmiştir.
ISO’nun Amacı:
Farklı ülkelerde veya bölgelerde benzer teknolojiler için geliştirilen farklı standardlar zaman zaman “ticaret için teknik engel” olarak kullanılmaktadır. İşte ISO’nun günümüzdeki en önemli işlevi ISO 9000 kalite yönetim standardları ve diğer ürün standardları gibi uluslararası kabul görmüş standardlar hazırlayarak, ticaretin önündeki bu tip teknik engelleri ortadan kaldırmaktır.
ISO 9000
ISO 9000 Belgesi, ilgili kuruluşun ürün veya hizmetlerinin uluslararası kabul görmüş bir yönetim sistemine uygun olarak sevk ve idare edilen bir yönetim anlayışının sonucunda ortaya konduğu ve dolayısı ile kuruluşun ürün ve hizmet kalitesinin sürekliliğinin sağlanabileceğinin bir güvencesini belirler.
ISO 9001
ISO 9001 Belgesi, etkin kalite yönetim sistemini tanımlayan bir standarttır. Kuruluş bu standardın şartlarını sağladığında ISO 9001 belgesini alabilir.
Belge, kuruluşun ürün ve hizmetlerinin uluslararası kabul görmüş bir standarda uygun olarak üretildiğini gösterir. Standart merkezi İsviçre’nin Cenevre Kenti’nde yer alan ve 90’dan fazla ülkenin üye olduğu Uluslararası Standardizasyon Örgütü (International Organization of Standardization-IOS) tarafından geliştirilmiştir. Belgelendirme şirketlerini yetkilendirme yetkisi üye ülkelerin akreditasyon kurullarına verilmiştir. Türkiye’deki akreditasyon yetkisi TÜRKAK’a verilmiştir. ISO 9001 Belgesinin Kullanımı ve Yararları
ISO 9001 Belgesi’nin kullanımı, ISO 9001 belgesi çok sayıda müşteri tarafından istenmektedir. Bu belge yalnız başına size bir pazar avantajı sağlayacaktır. Ancak bu fayda daha önce de değinildiği gibi kısa vadelidir. ISO 9001, pazar avantajı dışında kuruluşunuza bir sürekli iyileştirme mekanizması ve disiplini kazandırır. Ancak belgenin alınması kusursuzluğu başardığınız anlamına gelmez. ISO 9001 belgeli bir kuruluşta her problem bir iyileştirme fırsatı olarak görülür. Problemin çözümünden önemlisi onun bir daha tekrarlanmamasını sağlamaktır.
Ülkemizde 720 belgeli şirkette yapılan araştırmaların sonuçları,
ISO 9001’in yararlarını aşağıda özetlenen şekilde ortaya koymaktadır.
Dış yararlar: 1- Kuruluşun imajının güçlenmesi,
2- Müşteri memnuniyeti,
3- Müşteri artışı,
4- Rekabet gücünün artması
5- Daha iyi tedarikçi ilişkileri
İç yararlar:
1- Yönetimin etkinliği
2- Olumlu kültürel değişim
3- Kalite bilincinin oluşması
4- Daha iyi bir dokümantasyon
5- Sistematikleşmek
6- Standardizasyon ve tutarlılık
7- Etkinlik ve üretkenlik artışı
8- Maliyetlerin azaltılması
ISO 9000:
Organizasyonların müşteri memnuniyetinin artırılmasına yönelik olarak kalite yönetim sisteminin kurulması ve geliştirilmesi konusunda rehberlik eden ve ISO tarafından yayınlanmış olan bir standartlar bütünüdür.
ISO 9001:
Kalite Yönetim Sistemlerinin kurulması esnasında uygulanması gereken şartların tanımlandığı ve belgelendirme denetimine tabi olan standarttır. Verilen belgenin adıdır.
ISO 9001:2000:
ISO 9000 Standardı, her 5 yılda bir ISO tarafından gözden geçirilmekte ve uygulayıcıların görüşleri ve ihtiyaçlar doğrultusunda gerekli revizyonlar yapılarak yeniden yayınlanmaktadır. 2000 rakamı, bu revizyonun 2000 yılında yapılıp, yayınlandığını gösterir versiyon tarihidir (ISO 9001:2000 versiyonu).
ISO 9000:2000’in Tarihçesi:
Standard ilk olarak 1987 yılında Kalite Güvence Sistem Standardı olarak yayınlanmıştır. Bu aşamada standart 3 alt standarttan oluşmaktaydı: ISO 9001, ISO 9002, ISO 9003. Kurumlar faaliyet kapsamları doğrultusunda bu 3 standarttan birisini uygulayarak, denetime girmekteydiler.
Standardın bu versiyonu, ağırlıklı olarak doğru üretim ve hata yakalama konularına odaklanmıştır.
Standard ilk olarak 1994 yılında revizyona uğramış ve yeniden Kalite Güvence Sistem Standardı olarak yayınlanmıştır. Bu aşamada standart yine 3 alt standarttan oluşmaktaydı: ISO 9001, ISO 9002, ISO 9003. Kurumlar faaliyet kapsamları doğrultusunda bu 3 standarttan birisini uygulayarak, denetime girmekteydiler. Standardın bu versiyonu, önceki versiyondaki konulara ilave olarak hata önleme konusuna da odaklanmıştır.
Standard son olarak 2000 yılında revizyona uğramış ve bu sefer Kalite Yönetim Sistem Standardı olarak yayınlanmıştır. Belgelendirmeye esas teşkil eden sadece ISO 9001:2000 standardı mevcuttur. ISO 9002, ISO 9003 artık güncelliğini yitirmiş standartlardır. Ancak ana standart olan ISO9001:2000’i destekleyen ISO 9000, ISO 9004, ISO 19011 gibi klavuz standartlar da ISO tarafından yayınlanmıştır. Kurumlar, faaliyet kapsamları ne olursa olsun sadece ISO 9001 standardını uygulumakta ve bu belgeyi almaktadırlar.
Gıda Üretim İzni Hakkında
Gıda güvenliğinin sağlanmasına yönelik olarak uygulanan bir sistemdir. Gıda işletmelerinde, sağlıklı gıda üretimi için gerekli olan hijyen şartlarının (personel hijyeni, ekipman hijyeni, hammadde hijyeni, ortam hijyeni, vb.) belirlenerek bu şartların sağlanması, üretim ve servis aşamasında tüketici açısından sağlık riski oluşturabilecek nedenlerin belirlenmesi ve bu nedenlerin ortadan kaldırılması temeline dayanan bir sistemdir. Gıda üretiminde, gıda güvenliği, ürünü kullanan tüketicinin mutlak talebidir. Bunu sağlamak için Gıda Güvenliği Kontrol Sistemi kurulmak zorundadır. HACCP (Hazard Analysis of Critical Points),Tehlike Analizi ve Kritik Kontrol Noktaları işte bu ihtiyaca cevap veren bir yönetim sistemidir.
Türkiye’de, 09.06.1998 tarihli resmi gazetede yayınlanan “Gıdaların Üretimi Tüketimi ve Denetlenmesine Dair Yönetmelik” de HACCP sisteminin uygulama gerekliliği belirtilmiştir. Yine aynı yönetmelikde 15.11.2002 tarihinden geçerli olmak üzere; başta et, süt ve su ürünleri işleyen işletmeler olmak üzere, gıda üreten diğer işletmelerin de kademeli olarak HACCP sistemini uygulamaları zorunlu hale getirilmiştir.
HACCP Tehlike Analizi ve Kritik Kontrol Noktaları Yönetim Sistemi
HACCP , güvenilir ürünlerin tüketiciye sunulması amacıyla, düzgün işleyen bir sistemin oluşturulması ve korunması temeline dayalı bir gıda güvenliği kavramıdır.
Bir gıda zincirinde hamadde temininden başlayarak, gıda hazırlama, işleme, üretim, ambalajlama, depolama ve nakliye gibi gıda zincirinin her aşamasında ve noktada tehlike analizleri yaparak, gerekli yerlerde kritik kontrol noktalarını belirleyen ve bu noktaları izleyen herhangi bir problemi henüz oluşmadan önleyen sistemin korunmasını sağlayarak belirli normlara uygun güvenilir gıdaların üretilmesini sağlayan, her ölçekteki kuruluşa uygulanabilen, bir gıda güvenliği sistemidir.
TS 13001 Standardı , uluslararası kabul görmüş HACCP prensiplerine dayalıdır. TS 13001 Standardı,yönetim,HACCP sistemi ve iyi üretim uygulamaları (GMP) olmak üzere üç ana unsurdan oluşan bir HACCP yönetim sistemi kurallarını kapsar.
HACCP Standardı, gıda güvenliğinin kanıtlanması amacıyla bir HACCP yönetim sistemi oluşturmak ve sürekliliğini sağlamak isteyen ve HACCP Yönetim Sistemi belgelendirmesi için başvuran kuruluşlara uygulanabilir.
HACCP’in Temel İlkeleri
HACCP genel olarak kabul görmüş aşağıdaki 7 temel ilkeden oluşmaktadır:
1- Tehlike analizinin yapılması
2- Kritik kontrol noktalarının belirlenmesi
3- Kritik limitlerin oluşturulması
4- Kritik kontrol noktalarının izlenmesi için sistemin kurulması
5- Kontrol altında olmayan noktaların izlenmesi ve varsa düzeltici faaliyetlerin oluşturulması
6- Sistemin etkili bir şekilde işlemesinin denetlenmesi için kontrol prosedürlerinin oluşturulması
7- Bu ilkelerin uygulanması için prosedür ve kayıtları kapsayan dökümantasyon sisteminin oluşturulması
CİHAN PATENT BÜROSU HACCP DANIŞMANLIK HİZMETİ İÇERİĞİ
Eğitim Verilmesi:
HACCP Sisteminin Kurulmasına Yönelik Ön Hazırlıkların Yapılması:
HACCP Ekibinin Oluşturulması:
Ön Yeterlilik Programı:
Ürün Tanımlamaları:
Süreç Akış Diyagramları:
Tehlike ve Risk Analizi:
Kritik Kontrol Noktalarının Belirlenmesi:
Kritik Aşamalarda Limitlerin Tanımlanması:
İzleme Sistemi:
Düzeltici Önlemler:
Doğrulama:
Ürün Tanımlamaları:
Düzeltici ve Önleyici Tedbirlerin Alınması:
Belgelendirme Başvurusunun Yapılması:
Barkod Tescil Hizmetleri Hakkında
Barkod; değişik kalınlıktaki dik çizgi ve boşluklardan oluşan ve verinin otomatik olarak ve hatasız bir biçimde başka bir ortama aktarılması için kullanılan uluslar arası bir yöntemdir.
Barkod ile stok kodu, seri numarası, personel kodu gibi bilgilerin gösterilmesi sağlanabilir. Bu bilgilerin bilgisayara klavye aracılığı ile girilmesi zaman alıcı ve yorucu olmaktadır. Ayrıca bu yöntem pek sağlıklı olmamaktadır. Çünkü veriler girilirken hata yapılma olasılığı fazladır. Bu hata oranını ve harcanan zamanı azaltmak için barkodlar ve barkod okuyucular kullanılır.
Barkod, ürünün kodu veya ürün ile ilgili açıklamalar içermemelidir. Barkod sadece o ürünüe ait bir referans numarası içermelidir. Bu referans numarası bilgisayara tanıtılır ve ürüne ait detaylı bilgiler bilgisayarda tutulur. Daha sonra bu referans numarası kullanılarak o ürüne ait bilgiye erişilir.
Barkod sistemi uluslar arası bir sistem olduğu için, Türkiye’de kullanılan barkodlu ürünlerinizi tüm dünyaya ithal edebilir, satabilirsiniz.
BARKOD KULLANMANIN FAYDALARI NELERDİR?
• Ürün hareketleri ve stokları kolayca izlenir.
• Envanter Sayımı hızlı ve doğru yapılır.
• Alım ve satım işlemleri doğruluk ve hız kazanır
• Fiyat değişimlerinde zaman kazandırır.
• Veri girişi sırasında insan hatalarını sıfıra indirir.
Hangi makinede, saat kaçta, hangi personel tarafından ve kaçıncı vardiyada üretildiğine dair bilgiler barkod bilgilerine sığdırılabilmektedir.
BARKOD MÜRACAATINDA BULUNURKEN DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR
Firmanın mevcut ürün adedini ve önümüzdeki yıllarda kullanılabilecek barkod adedini tespit ederek müracaatınızı bu sayıya uygun olarak yapmalısınız. Seçeceğimiz firma kod numarası çeşitlerine göre 7 basamaklı (100.000) , 8 basamaklı (10.000) ve 9 Basamaklı (1.000 Adet) barkod kullanma hakkı tanımaktadır.
Tartılarak satılan ürünlerde TOBB’ne üyeliğinizin olması gerekmektedir. Üyeliğiniz varsa TOBB’nden her ürün için ürün numarası talebinde bulunulur. 1 hafta içinde TOBB tarafından firma kod numarası alınabilmektedir. Firma kod numaranız varsa 2 gün içinde barkod filmi hazırlanıp gönderimi yapılabilir.
Tartılarak satılan ürünlerde gramaj ağırlığına bağlı olarak fiyat değişken olduğu için barkod filmi hazırlanmaz. Teraziye ürün bilgileri, kg fiyatı ve ürün kod numarası girilir. Ürün ağırlığına göre terazi barkodu hazırlar.1 hafta içinde TOBB tarafından firma kod numarası alınabilmektedir. Firma kod numaramız varsa 2 gün içinde barkod filmi hazırlanıp gönderimi yapılabilir.
BARKOD ÇEŞİTLERİ VE KULLANIM ALANLARI
1-EAN13 (Ürün Barkod Filmi) : Sabit Miktarlı Ticari Ürünler – Perakende satılanlar -Mağaza/Depo içi Uygulama
2-ITF14 (Koli Barkod Filmi) : Sabit Miktarlı Ticari Ürünler – Perakende satılmayanlar
3-EAN8 Barkod Filmi : Sabit Miktarlı Ticari Ürünler – Perakende satılanlar – Küçük hacimli ürünler
4-CODE128 : Taşıma birimi barkodudur. Ürünün adım adım izlenebilmesini sağlar.