Günümüzde markalar somut varlıklardan daha değerli hale gelmiştir. Öyle ki şirketlerin güçleri sahip oldukları maddi varlıklardan ziyade artık markalarının değerleri ile ölçülmektedir. Değer taşıyan her şey gibi markaların da korunması gereklidir. Markanın koruması elbetteki onun sahibi adına tescil edilmesi ile başlar.

Marka koruması hemen hemen dünyanın tüm ülkesinde Türkiye’nin de 1930 yılında imza atığı “Paris Anlaşması” kriterlerine göre korunur. Türkiye’de markalar, Paris Anlaşmasına uygun olarak hazırlanmış olan ve 1995 yılından itibaren yürürlükte olan 556 sayılı kanun hükmünde kararnameye göre korunur.

Gerek üretim, gerekse hizmet işletmeleri ürün veya hizmetlerini ayırt etmek için kullandıkları markaları bir başkası tarafından taklit edilmemesi için onları “marka tescili” ile koruma altına almalıdırlar. Marka tescili; kullanılan isim, logo veya ayırt edici işaretin birebir aynısının veya benzerlerinin kullanılmasını engelleyen en önemli ve güçlü kanuni yoldur.

556 sayılı Markaların Korunması Hakkında Kanun Hükmünde Kararnameye göre tescil edilecek markaların çeşitleri aşağıda gösterilmiştir.

a) Ortak Marka: Üretim veya ticaret veya hizmet işletmelerinden oluşan, bir gurubun mal veya hizmetlerini diğer işletmelerin mal veya hizmetlerinden ayırt etmeye yarayan işarettir.

b) Garanti Markası: Marka sahibinin kontrolü altında bir çok işletme tarafından o işletmelerin ortak özelliklerini, üretim usullerini, coğrafi menşelerini ve kalitesini garanti etmeye yarayan işarettir.

c) Ticaret Markası: Bir işletmenin imalatını ve/veya ticaretini yaptığı malları, başka işletmelerin mallarından ayırt etmeye yarayan işarettir.

d) Hizmet Markaları: Bir işletmenin hizmetlerini diğer işletmelerin hizmetlerinden ayırt etmeye yarayan işarettir. Birden fazla gerçek veya tüzel kişi, birlikte kullanmak istedikleri markayı ticaret markası ve/veya hizmet markası olarak ad veya unvanlarını başvuru formu üzerindeki başvuru sahibi bölümüne birlikte yazarak başvuru yapabilirler.

* Yenileme: Marka koruma süresi başvuru tarihinden itibaren on yıldır ve onar yıllık dönemler halinde uzatılabilir. Marka hakkının devamı için, marka Kararnamenin 41 inci, Yönetmeliğin 16 ncı ve 17 nci maddelerinde belirtilen koşullarla ve süre içerisinde yenilenmelidir. Koruma süresinin bitiminden itibaren altı aylık süre içerisinde yenilenmeyen markalar hükümsüz sayılır. Yenileme isteminin yapılması ve yenileme harç ve ücretinin ödenmesi, koruma süresinin sona erdiği ayın son gününden önceki altı ay içinde gerçekleştirilir. Bu sürenin geçirilmesi durumunda yenileme istemi, ek bir ücretin ödenmesi koşuluyla koruma süresinin sona erdiği ayın son gününden itibaren altı aylık süre uzatımı içinde de yapılabilir. Yenileme başvurusu, Enstitünün internet sitesinde verilen “Marka Tescil Yenileme Formu” ile yapılabilir. Yenileme, marka sahibinin veya vekilinin talebi üzerine gerçekleştirilir. Yenileme talebinin kaydı için aşağıdaki belgelerin verilmesi zorunludur:

a) Talep dilekçesi,
b) Yenileme ücretinin ödendiğini gösterir belge,
c) Talep vekil aracılığıyla yapılmışsa vekaletname veya vekilin talep sahibi kişiden önceden alıp Enstitüye vermiş olduğu vekaletnameye atıf.
Her marka için ayrı talep yapılmalıdır.
Makul nedenlerle şüpheye düşülmesi durumunda Enstitü, yenileme talebine ilişkin olarak, başvuru sahibinden gerektiğinde noter tasdikli de dahil her türlü delilin ibrazını isteyebilir.

* Unvan, Adres veya Nev’i Değişiklikleri: Unvan, adres veya nev’i değişikliklerinin sicile kaydı için aşağıdaki belgelerin verilmesi zorunludur:

a) Talep dilekçesi,
b) Gerekli ücretin ödendiğini gösterir belge ( Adres değişikliği işlemi ücretsizdir)
c) Talep vekil aracılığıyla yapılmışsa vekaletname veya vekilin talep sahibi kişiden önceden alıp Enstitüye vermiş olduğu vekaletnameye atıf. Değişikliğin nedeninin aynı olması kaydıyla, değişiklik talebi bir veya daha fazla marka tesciline ve başvurusuna ilişkin ise bu durumda tescil ve/veya başvuru sayısına bakılmaksızın tek bir ücret ödenir.

Makul nedenlerle şüpheye düşülmesi durumunda Enstitü, değişiklik talebine ilişkin olarak, başvuru sahibinden gerektiğinde noter tasdiki i de dahil her türlü delilin ibrazını isteyebilir.

* Marka Mülkiyetinde Değişiklik: Marka sahibi; devir, kısmi devir, birleşme, miras yolu ile intikal veya markanın cebri icra yoluyla satılması nedeniyle değişmişse, değişiklik aşağıda belirtilen belgelerin sunulması durumunda sicile kaydedilir ve Gazetede yayımlanır.

1- Devir veya kısmi devrin sicile kaydı için aşağıdaki belgelerin verilmesi zorunludur:
a) Talep dilekçesi,
b) Ücretin ödendiğini gösterir belge,
c) Devre konu marka tescil numarası ile marka adının yer aldığı, kısmi devirler için devredilen mal veya hizmetlerin belirtildiği devir sözleşmesi ya da bu sözleşmenin veya mülkiyet değişikliğini gösteren kısmının aslına uygunluğunun noter tarafından tasdiki i örneği,
d) Talep vekil aracılığıyla yapılmışsa vekaletname veya vekilin talep sahibi kişiden önceden alıp Enstitüye vermiş olduğu vekaletnameye atıf.
Kısmi devir halinde, kısmi olarak devredilen mal ve/veya hizmetler için, kısmi devralan adına yeni bir marka dosyası oluşturularak devir kapsamı mal ve/veya hizmetleri içeren marka tescil belgesi yeni marka tescil numarası verilerek düzenlenir. Marka, yeni tescil numarası ile ilk tescil tarihi de belirtilerek sicile kaydedilir ve Gazetede yayımlanır. Yeni oluşturulan marka tescil belgesi için belge düzenleme ücreti alınır.

2- Birleşmenin sicile kaydı ve yayımlanması için aşağıdaki belgelerin verilmesi zorunludur:

a) Birleşmeye konu marka tescil numarası ile marka adının yer aldığı talep dilekçesi,
b) Birleşmenin yayımlandığı ticaret sicil gazetesi ya da bunun noter tasdikli örneği ve birleşen yabancı bir şirketse birleşmeyi gösterir yabancı dildeki belgenin noter tasdikli Türkçe tercümesi,
c) Ücretin ödendiğini gösterir belge,
d) Talep vekil aracılığıyla yapılmışsa vekaletname veya vekilin talep sahibi kişiden önceden alıp Enstitüye vermiş olduğu vekaletnameye atıf.

3- Miras yolu ile intikal halinin sicile kaydı ve yayımlanması için aşağıdaki belgelerin verilmesi zorunludur:

a) Miras yolu ile intikal e konu marka tescil numarası ile marka adının yer aldığı talep dilekçesi,
b) Mirasçılık belgesi ya da atanmış mirasçı veya vasiyet alacaklısı olduğunu gösterir belge ya da bunların, aslına
uygunluğunun ilgili mahkeme veya noter tarafından tasdiki i örneği,
b) Ücretin ödendiğini gösterir belge,
d) Talep vekil aracılığıyla yapılmışsa vekaletname veya vekilin talep sahibi kişiden önceden alıp Enstitüye vermiş olduğu vekaletnameye atıf.

4- Markanın cebri icra yoluyla satılması halinde mülkiyet değişikliğinin sicile kaydı ve yayımlanması için aşağıdaki belgelerin verilmesi zorunludur:

a) Cebri icra yoluyla edinilen markanın tescil numarası ile marka adının yer aldığı talep dilekçesi,
b) Cebri icra yoluyla yapılan satışta, markanın kime satıldığını belirten ilgili merciin yazısı,
c) Talep vekil aracılığıyla yapılmışsa vekaletname veya vekilin talep sahibi kişiden önceden alıp Enstitüye vermiş olduğu vekaletnameye atıf.

Markanın mülkiyetindeki değişikliğin birden fazla sayıda tescile ilişkin olması durumunda, ilgili tüm tescil numaralarının talep dilekçesinde belirtilmesi, değişikliğin aynı hukuki işlemden kaynaklanması ve markanın eski ve yeni sahiplerinin aynı olması şartıyla tek bir talep yeterli olur, ancak talep dilekçesinde yer alan her marka için ayrı ücret ödenir. Makul nedenlerle şüpheye düşülmesi durumunda Enstitü, mülkiyet değişikliği talebine ilişkin olarak, talep sahibinden gerektiğinde noter tasdikli olması da dahil her türlü delilin ibrazını isteyebilir.

* Lisans: Marka sahibi, marka tescil kapsamında yer alan mallardan/hizmetlerden bir bölümünün veya tamamının üzerinde markasının kullanma hakkını (lisans) üçüncü şahıslara verebilir. Lisansın sicile kaydı için; noter onaylı lisans sözleşmesi, marka tescil belgesi, lisans alan adına uğraşı belgesi ve imza sirküleri gereklidir. Lisans sözleşmesinde, markanın tarih ve numarası, kısmi lisanslarda lisansa konu mal veya hizmetler, lisans hakkı verenin ve alanın adı, soyadı, tüzel kişi ise unvanı, uyruğu, lisans bedeli (bedelli veya bedelsiz), ikametgâh adresi ve lisansın süresinin belirtilmesi ve lisans harcı ve ücreti ödenti belgesinin gönderilmesi gerekir. Lisansı verilen markanın yenilenmesi durumunda lisans devamı ücreti yatırılarak, lisansın yeniletilmesi gerekmektedir.

* Lisans; inhisari lisans veya inhisari olmayan lisans şeklinde verilebilir. Aksi Sözleşmede kararlaştırılmamışsa lisans inhisari değildir. İnhisari lisans söz konusu olduğu zaman, lisans veren başkasına lisans veremez ve hakkını açıkça saklı tutmadıkça kendisi de markayı kullanamaz. Sicile kaydedilmeyen lisans, iyi niyetli üçüncü kişilere karşı ileri sürülemez.

* Haciz: Marka işletmeden bağımsız olarak haczedilebilir. Haciz sicile kaydedilir ve yayımlanır. Markanın haczi, devrine engel değildir. Markanın haczi, yenileme ve benzeri ücretlerin yatırılmaması sebebi ile marka hakkının sona ermesine engel olmaz.

* Teminat olarak gösterilen markanın sicile geçirilebilmesi için: Talep dilekçesi, teminat sözleşmesi aslı veya noter onaylı sureti, marka tescil belgesi, teminat ücreti ödenti belgesi ile vekil var ise vekaletname, tüzel kişilik ise imza sirküleri gereklidir. Teminatın marka sicilinden kaldırılabilmesi için: Sözleşmenin karşılıklı olarak bozulduğunu gösterir belge veya teminatı kabul edenin noter onaylı beyanının verilmesi zorunludur.

* Rehin: Marka, işletmeden bağımsız olarak rehin edilebilir. Rehin edilen marka üzerinde yenileme veya adres değişikliği hariç, rehin alanın onayı olmadan herhangi bir değişiklik yapılamaz. Rehin talebinin marka siciline işlenebilmesi için: Talep dilekçesi, rehin sözleşmesi, marka tescil belgesi aslı ile rehin ücreti ödenti belgesi gerekir. Marka üzerindeki rehin durumu; rehinli alacaklının alacağından vazgeçmesi, rehin bir koşula veya süreye bağlı ise bu koşulun ortadan kalkmış olması veya sürenin dolması yahut markanın icra yoluyla satılması ile sona erer.

* Marka Hakkından Vazgeçme: Marka sahibi, aşağıdaki belgeleri Enstitüye sunması koşuluyla marka hakkından veya markanın kullanılacağı mal ve/veya hizmetlerin bir kısmından vazgeçebilir:

a) Vazgeçilmek istenen markanın numarasını veya markanın kullanılacağı mal ve/veya hizmetlerin bir kısmından vazgeçilecek ise bu malların ve/veya hizmetlerin sınıf numaraları da belirtilerek listelenmiş halini içeren talep dilekçesi,
b) Talep vekil tarafından yapılmış ise vazgeçme yetkilerini kapsayan noter tasdikli vekaletname veya söz konusu vekaletnamenin noter tasdikli örneği,
c) Talep eden marka sahibi tüzel kişi ise noter tasdikli imza sirküleri veya söz konusu sirkülerin noter tasdikli örneği,
d) Talep eden marka sahibi gerçek kişi ise noter tasdikli imza beyannamesi veya söz konusu beyannamenin noter tasdikli örneği.

Madrit Protokolüne Üye Ülkelerde Marka Tescili

Ülkemizde 1995 yılında çıkartılan marka ve patent kanunlarıyla marka tescili konusu gün geçtikçe önem kazanmaktadır. Artık marka tescilinin önemini bilmeyen kalmadı. 10 sene önce yılda ortalama 10 bin marka başvurusu yapılırken, 2000-2001 yıllarında ekonomik krize rağmen yılda 28.000 adet marka başvurusu yapılmıştır. 2005 yılında 59.000 adet , 2006 yılında ise 67500 adet marka başvurusu yapılmıştır. Bütün bunlar ülkemizde marka bilincinin giderek yerleşmeye başladığını göstermektedir

Marka Yatırımında İlk Adım: Tescil

Markalaşmanın en önemli kısmı ise “tescilli bir markaya sahip olmak” ve “bu markaya yatırım yapmak”tan geçmektedir. Markasız İhracat Risktir
Firmaların ihracat yaptıkları ülkelerde markalarını mutlaka tescil ettirmeleri gerekmektedir. İhracat yapılan ülkede markamız bir başka firma adına tescilli ise “gümrüklerde mallara el konulması” riski bulunmaktadır. Böyle bir durumda tescilsiz bir marka ile ihracat yapmak , yüzbinlerce hatta milyonlarca dolara mal olabilir.

Yurt Dışı Marka Tescilinde Devrim

Kısa bir süre öncesine kadar ihracat yapan firmalarımız , yabancı ülkelerde markalarını tescil ettirmek için ülke başına ortalama 1.000 ila 3.000 $ arasında değişen ücretler ödemekteydi. Bu durumda bir çok ülkeye ihracat yapan bir firmaya yurt dışı marka tescili onbinlerce dolara mal olmaktaydı. Ülkemizin 01.01.1999 tarihinde “Madrid Protokolü’ne” girmesi, yurt dışı marka tescilinde devrim yapmıştır. 27 Aralık 2006 tarihi itibariyle Botswana ve Özbekistan’ın da üye olmalarıyla Madrid Protokolü üye sayısı 70 ülkeye çıkmıştır. 15 Nisan 2007’de Azerbaycan’ın Madrid Protokolüne üye olmasıyla üye sayısı 71’i bulmaktadır. Madrid Protokolü ile 71 ülkenin tümüne başvurulduğunda toplam maliyet 11.000 $ civarında tutmaktadır. Madrid Protokolü kullanılmamış olsaydı en iyimser rakamla ülke başına ortalama 1.500$’dan 71 ülke için bu rakam 106.500$ olurdu. Bu protokolle; üye ülkelere ihracat yapan firmalar, markalarını en uygun maliyetle tescil ettirme olanağına kavuşmuşlardır.

Cihan Patent olarak; firmalarımıza sadece Türkiye pazarını değil, dış pazarları da düşünmelerini öneriyoruz. Firmalarımız, en az 5 yıllık bir sürede hangi ürünleri üretebileceklerse markalarını o kapsamda tescil ettirmelidirler. Yine 5 yıl için hangi ülkelere mallarını satabileceklerse o ülkelerde de markalarını tescil ettirmelidirler.

Markanızı Riske Atmayın

“Biz ihracat yapalım, markamızı o ülkede tutturursak nasıl olsa tescil ettiririz” şeklinde bir yaklaşım markanızı gereksiz yere riske atmaktır. Markanız o ülkedeki bir başkası tarafından tescil edilebilir. Böyle bir durumda ya söz konusu marka onbinlerce dolar verilerek satın alınmak ve ya lisans ücreti ödenmek zorunda kalınacaktır. Madrid Sisteminin Özellikleri

Markanız Türkiye’de tescilli olmalı veya tescil işlemleri devam etmekte olmalıdır. Türkiye’deki markanın tescil kapsamının aynısı için başvurmak gerekmektedir. Uluslararası tescil belgesi , ortalama 4-6 ay arasında gelmekte ve bu aşamadan sonra tescil istenilen ülkelerde marka tek tek incelenmektedir. Marka tescilinin kesinleşme süresi ise yaklaşık olarak 18 aydır.

Belirlenmiş ülke patent Ofisleri, uluslararası marka başvurularına ilişkin redlerini, seçmiş oldukları 12 veya 18 aylık zaman limitleri içerisinde WIPO’ya bildirmekle yükümlüdürler. Türkiye’nin seçmiş olduğu red bildirim süresi 12 aydır. Belirlenen zaman limiti içerisinde red kararı WIPO’ya bildirmezse marka ilgili ülkede tescil edilmiş sayılır. Başvuru sahibinin ilgili ülkenin yayına veya tescile ilişkin bir karar beklemesine gerek yoktur, bahsedilen 12 veya 18 aylık süre içerisinde herhangi bir red kararının gelmemesi, başvurunun sözkonusu ülkede tescil edildiği anlamına gelir.

Türkiye’deki marka tescil başvurusu red edilirse , uluslararası tescil başvurusu da red edilir.Bu nedenle Türkiye’de tescilli olmayan ancak işlemde olan bir markaya uluslararası marka tescil müracaatında bulunurken Türkiye’de markanın red edilme ihtimalinin bulunup bulunmadığı iyice araştırılmalıdır. Madrid Sisteminde de markanın koruma süresi 10 yıldır.

Cihan Patent Sizin İçin Var

Cihan Patent olarak amacımız ihracat yapan en küçük firmalarımızın bile markalarının yurt dışında tescil ettirilerek korunması ve uluslararası pazarlarda markalaşmalarının sağlanmasıdır. Bu konuda firmalarımıza bütün kolaylıklar sağlanacaktır. Madrid Protokolü ve markalarla ilgili bütün konularda firmamızı aradığınızda telefonla veya firmanıza gelerek en kısa zamanda danışmanlık hizmeti verilecektir. Aşağıdaki ekteki formda Madrit Protokolüne üye ülkelerin listesi bulunmaktadır. Bu formu doldurup , tescil istediğiniz ülkeleri işaretleyip gönder butonuna bastığınızda , işaretlenen ülkelerde Madrit Protokolüne göre markanızın resmi tescil maliyeti ve vekilik ücreti size en kısa sürede bildirilecek ve isteğiniz halinde , bu form üzerinde tescil sözleşmesinin kabul edilmesiyle birlikte tescil işlemlerine hemen başlanacaktır.

Madrit Protokolüne Göre Uluslararası Marka Başvurusu İçin Gerekli Belgeler:

Hedef Dünya Pazarı
Türkiye’deki marka tescil belgesi veya başvuru belgeleri.
Faaliyet Belgesi
Vekaletname.
Marka Örneği (Markanın Türkiye’deki marka tescil belgesinde veya başvurusunda yer alan örneğin aynısı olacaktır.)

Günümüzde marka hakkı sahiplerinin iki yolla tanınmış marka statüsünü kazanabilmeleri mümkündür. Bu durum ya yürüyen bir dava içinde markanın tanınmışlığının tespitinin istenmesi şeklinde yahut Türk Patent Enstitüsüne yapılacak “tanınmışlığın tespitine yönelik’ başvuru ile sağlanabilmektedir. Türkiye’nin taraf olduğu uluslar arası anlaşmalar ve yargı kararları bir markanın tanınmış marka olabilmesi için taşıması gereken kriterleri belirlemiş bulunmaktadır. Söz konusu bu kriterlerin neler olduğu Türk Patent Enstitüsünün internet sitesinde 18 ana başlık altında belirlenmiş bulunmaktadır.

(Türk Patent Enstitüsünün internet sitesi için, www.turkpatent.gov.tr)

Tanınmış markanın sahibine ne gibi avantajlar sağlar?

1. Tanınmış markanın aynısının yahut benzerinin herhangi bir başka sınıfta tescil edilmesi söz konusu olamaz. Marka sahibinin böyle bir marka başvurusuna itirazda bulunmasına gerek kalmadan, Türk Patent Enstitüsü resen (kendiliğinden) tanınmış markanın aynısı yahut benzeri olan bir markayı red etmektedir,
2. Tanınmış marka hakkı sahiplerinin muhtemel bir davada marka haklarına tecavüz iddiasını ispat edebilmeleri, markalarını taklit girişiminde bulunan bir kimsenin kötü niyetini kanıtlamaları daha kolaydır,
3. Tanınmış marka hakkı sahiplerinin taklit marka sahibine karşı açacakları bir davada tazminat davasında uğradıkları zararlarının büyüklüğünü kanıtlamaları alelade marka hakkı sahiplerine göre daha kolaydır.
4. Belki yukarıda sayılanlardan çok daha önemlisi de bir kurumun markasını tanınmış marka siciline şerh ettirmiş olmasının önemli bir prestij sebebi olmasıdır.

Marka Araştırması

Burada tescil ettirmeyi düşündüğünüz bir markanın bu güne kadar yayınlanmış markalarda bir benzerinin olup olmadığını, varsa hangi firmaya ait olduğunu araştırabilirsiniz. Bu bölüm ücretsiz olup sadece Cihan Patent müvekkili olmanız veya değilseniz siteye kullanıcı kaydı yaptırmanız yeterlidir.

Nasıl ki yurt içindeki marka başvurularında marka araştırmasını tavsiye ediyorsak, yurt dışı marka başvurularında da yurt dışı marka araştırmayı tavsiye ediyoruz. Markanızın yurt dışında da araştırılmasını istiyorsanız lütfen danışman veya vekillerimizi arayınız.

Marka Yenileme

Markalardaki yenileme işlemi markaların devamı için şarttır. Kullanılan markanın çalışma alanları genişlemiş ise yenileme işlemi yine yapılmalı, genişleyen çalışma alanları için de yeni müracaatlar yapılmalıdır. Önceki markanın yenilenmeyip geçerliliğini yitirmesini beklemek ve yeniden önceki faaliyetleri de içinde alan müracaat yapmak önerdiğimiz bir yol değildir.

Marka Adres değişikliği

Ticari hayatta markalarla ilgili yapılan tüm değişiklikler resmi olarak Türk Patent Enstitüsü kayıtlarında da değiştirilmesi gerekir. Örneğin marka üzerindeki bir adres değişikliğinin resmi olarak yapılmaması durumunda marka ile ilgili herhangi resmi bir haberleşmenin eski adrese yapılmasını ve dolayısı ile marka sahibinin bundan haberdar olmamasını meydana getirecektir. Bu ise istenmeyen hak kayıplarına sebebiyet veren bir durumdur. Dolayısı ile marka üzerindeki herhangi bir değişikliğin mutlaka resmi kayıtlarda da olması gerekir.

Marka Ünvan Değişikliği

Marka sahibi, tescilden sonra firma unvanında olan değişiklikleri Türk Patent Enstitüsüne bildirmek ve marka siciline kaydettirmek zorundadır.

Marka Birleşme

Birleşme, iki veya daha fazla tüzel kişinin bir araya gelerek ticari faaliyetlerini, tüzel kişiliklerden herhangi birinin unvanı veya yeni bir unvan altında sürdürmeleridir.

Marka Devri

Markanın tescil edildiği mal veya hizmetlerin tamamının veya bir kısmının başka bir şahıs ya da firmaya devredilmesidir.

Marka Lisans İşlemi

Lisans, tescil edilmiş bir markanın kullanım hakkıdır. Markanın tescil edildiği mal veya hizmetlerin bir kısmı veya tamamı lisans yoluyla üçüncü kişilere verilebilir.

Marka Belge Düzenleme Marka sureti, marka sahibinin veya vekilinin istemi üzerine, marka sahibine veya vekiline verilir.

* 556 sayılı Markaların Korunması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname anlamında marka; “Bir işletmenin mal veya hizmetlerini bir başka işletmenin mal veya hizmetlerinden ayırt etmeyi sağlaması koşuluyla kişi adları dahil, özellikle sözcükler, şekiller, harfler, sayılar, malların biçimi veya ambalajları gibi çizimle görüntülenebilen veya benzer biçimde ifade edilebilen, baskı yoluyla yayınlanabilen ve çoğaltılabilen her türlü işaretleri içerir.”

* Marka, mal veya ambalajı ile birlikte tescil ettirilebilir. Bu durumda mal veya ambalajın tescili, marka sahibine mal veya ambalaj için inhisari bir hak sağlamaz. Tescilli bir markanın ayırt edici karakterini değiştirmeden, farklı unsurlarla kullanılması, markayı kullanma kabul edilir.

* Marka hakkı, markanın 556 sayılı Markaların Korunması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname hükümlerine göre tescil edilmesi ile elde edilir. Tescilli bir marka başkasına devredilebilir, miras yoluyla intikal edebilir, kullanma hakkı lisans konusu olabilir, rehin edilebilir ve teminat olarak gösterebilir.

MARKA TESCİLİ

* Marka tescil ettirmek isteyen kimse şahsen ya da marka vekili aracılığıyla Türk Patent Enstitüsü Başkanlığına elden veya posta yoluyla başvurur. Türk Patent Enstitüsü, Hipodrom Caddesi No: 115 06330 Yenimahalle/ANKARA adresinde hizmet vermektedir. Ayrıca elektronik imza sahibi kişiler, Türk Patent Enstitüsünün internet sitesinden çevrimiçi (online) başvuru yoluyla da marka başvurusunda bulunabilirler. (www.tpe.gov.tr)

* Marka tescil başvuruları 556 sayılı Markaların Korunması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname ile uygulama şeklini gösterir Yönetmelik ve 7 Kasım 1995 tarihinde, yürürlüğe giren 4128 sayılı Kanunun 5 inci maddesi hükümlerine göre işlem görür. Kararnamenin uygulama şeklini gösterir Yönetmelik 5 Kasım 1995 tarihinde yürürlüğe girmiş olup, 20 Nisan 1999, 02 Ekim 2002 ve 09 Nisan 2005 tarihlerinde Yönetmelikte bazı değişiklik ve düzenlemeler yapılmıştır.

* Yasa hükümleri uyarınca korumanın başlama tarihi; başvuru dilekçesinin usulüne uygun olarak hazırlanıp Türk Patent Enstitüsüne verildiği gün, saat ve dakikadır. Başvuru sahibinin, posta aracılığıyla başvuruda bulunması halinde, bu başvurular Türk Patent Enstitüsüne geliş tarihinden itibaren hüküm ifade eder. Marka tescil başvurusunda eksiklik var ise bu eksikliğin iki ay içinde tamamlanması gerekmektedir. Başvuru eksikliklerinin tamamlandığı gün, saat, dakika itibariyle yapılmış sayılır. Eksiklikleri tamamlanmayan başvurular yapılmamış sayılır.

MARKA TESCİLİNDEN DOĞAN HAKKIN KAPSAMI

* Marka tescilinden doğan haklar münhasıran marka sahibine aittir. Marka sahibi, aşağıda belirtilen fiillerin önlenmesini görevli ve yetkili mahkemeden talep edebilir. (Değişik: 5833- 28.01.2009/m.1 : KHK madde 9): a) Markanın tescil kapsamına giren aynı mal ve/veya hizmetlerle ilgili olarak, tescilli marka ile aynı olan herhangi bir işaretin kullanılması,
b) Tescilli bir marka ile aynı veya benzer olan ve tescilli markanın kapsadığı mal ve/veya hizmetlerin aynı veya benzeri mal ve/veya hizmetleri kapsayan ve bu nedenle halk tarafından, işaret ile tescilli marka arasında ilişkilendirilme ihtimali de dahil, karıştırılma ihtimali bulunan herhangi bir işaretin kullanılması,
c) Tescilli marka ile aynı veya benzer olan ve tescilli markanın kapsamına giren mal ve/veya hizmetlerle benzer olmayan, ancak Türkiye’de ulaştığı tanınmışlık düzeyi nedeniyle tescilli markanın itibarından dolayı haksız bir yarar elde edecek veya tescilli markanın itibarına zarar verecek veya tescilli markanın ayırt edici karakterini zedeleyecek nitelikteki herhangi bir işaretin kullanılması.

* Aşağıda belirtilen durumlar, 50 nci paragrafta belitilen hükümler uyarınca yasaklanabilir. (Değişik: 5833- 28.01.2009/m.1 : KHK madde 9)

a) İşaretin mal veya ambalajı üzerine konulması,
b) İşareti taşıyan malın piyasaya sürülmesi veya bu amaçla stoklanması, teslim edilebileceğinin teklif edilmesi veya o işaret altında hizmetlerin sunulması veya sağlanması,
c) İşareti taşıyan malın gümrük bölgesine girmesi, gümrükçe onaylanmış bir işlem veya kullanıma tabi tutulması ,
d) İşaretin, teşebbüsün iş evrakı ve reklamlarında kullanılması.
e) İşareti kullanan kişinin, işaretin kullanımına ilişkin hakkı veya meşru bir bağlantısı olmaması koşuluyla, işaretin aynı veya benzerinin internet ortamında ticari etki yaratacak biçimde, alan adı, yönlendirici kod, anahtar sözcük veya benzeri biçimlerde kullanılması

* Markanın sağladığı haklar, üçüncü kişilere karşı marka tescilinin yayın tarihi itibariyle hüküm ifade eder. Marka tescil başvurusunun bültende yayınlanmasından sonra gerçekleşen ve marka tescilinin ilan edilmesi halinde yasaklanması söz konusu olabilecek fiiller nedeniyle başvuru sahibi, tazminat davası açmaya yetkilidir. Mahkeme, öne sürülen iddiaların geçerliliğine ilişkin olarak tescilin yayınlanmasından önce karar veremez.

MARKANIN KULLANILMASI

* Markanın, tescil tarihinden itibaren beş yıl içinde, haklı bir neden olmadan kullanılmaması veya bu kullanıma beş yıllık bir süre için kesintisiz ara verilmesi halinde marka, yetkili mahkeme tarafından iptal edilir.

* Aşağıda belirtilen durumlar markayı kullanma kabul edilir:
a) Tescilli markanın ayırt edici karakterini değiştirmeden markanın farklı unsurlarla kullanılması,
b) Markanın yalnız ihracat amacıyla mal ya da ambalajlarında kullanılması,
c) Markanın, marka sahibinin izni ile kullanılması,
d) Markayı taşıyan malın ithalatı.

Garanti markası, marka sahibinin kontrolü altında, bu markayı kullanmaya yetkili kılınmış birçok işletme tarafından, üretilen ürün veya hizmetin ortak özelliklerini, üretim usullerini, coğrafi kaynaklarını ve kalitesini garanti etmeye yarayan markalardır.

“Garanti marka” sını “ortak marka” dan ayıran en belirgin fark, belirlenmiş standartları sağlayan bütün işletmelerce kullanılır olmasıdır. Oysa ortak marka, belirli işletmelerce kullanılan markalardır. (B.R.M.O.IP.s. 147)

Garanti markasının tescili için; tescil başvurusu yapılırken, markanın kullanma usul ve esaslarını belirleyen bir ‘teknik yönetmelik’ verilmesi gerekmektedir.

“Garanti markası teknik yönetmeliği’; markanın mal veya hizmetlerin garanti edilen ortak özelliklerini, markanın kullanımına ilişkin kontrol hükümlerini, aykırı kullanımlarda verilecek cezaları belirtmesi gerekir.

Garanti markası kullanılırken, marka sahibince belirlenen ortak özelliklere uyulup uyulmadığı, ayrıca kontrol edilmelidir.

Garanti markası devir ve lisansa konu edilebilir (KHK Mad.60) Garanti markası, belirlenen standartları karşılayan her işletme tarafından kendiliğinden kullanılamaz. Sadece, marka sahibince izin verilen işletmelerce kullanılabilir.